Fas İhracat Rehberi

26.09.2022 

Fas İhracat Rehberi

Fas’a İhracat Yapmak

Kültür ve tarihi zengin bir ülke olan Fas, 37 milyonluk nüfusuyla Kuzey Afrika’da yer alan bir Arap ülkesidir. Sömürge ülkesi olmasından dolayı kuzeyindeki İspanya ve Fransa gibi ülkelerin dillerine de hakimdir. Bu bağlamda ülkedeki vatandaşların birçok dil bildiğini, birçok kültürle harmanlandığını söyleyebiliriz. Bu durum ticari ilişkilerde hedef kitlenin ürün seçim davranışlarını değiştirmekte, satıcı firmalara doğru projeleri ortaya çıkarmakta yol göstermektedir.

Son beş yılda Türkiye ile olan ticari ilişkileri büyük ivme kazanan Fas, ülkemiz ekonomisine hatırı sayılır bir katkıda bulunmaktadır. En büyük 28. ticari partnerimiz olmakla beraber Türkiye’den birçok ürüne geçiş vermektedir. Türkiye’den Fas’a etkili ihracat nasıl yapılır gelin yakından bakalım.

Fas’a İhracat Nasıl Yapılır?

Fas ekonomisi yıllardır düzenli bir şekilde büyümekte olan ticari açıdan istikrarlı bir ülkedir. İş imkanları açısından uyumlu ve ticari faaliyetlerin yoğun olduğu ülkenin uzun kıyı şeridi sebebiyle trafiği yoğun olan limanları bulunmaktadır. Fas’ın deniz üzerinde İspanya ile sınırı olmasından dolayı Avrupa ile ithalat-ihracat ilişkileri gelişmiştir. Uzun yıllar Fransa sömürgesi olan ülkenin bu sebeple iş dili Fransızcadır. E-ticaret kullanımı endeksine göre 152 ülke arasından 95. sırada yer alır. Nüfusun %15’i online alışveriş siteleri kullanıcısı olup Afrika düzeyinde bu rakam büyük bir kullanıcı grafiğine işaret etmektedir.

Fas genelinde en yaygın olarak kullanılan birkaç e-ticaret sitesi bulunmaktadır. Bu siteleri tanımak ve algoritmasına ayak uydurmak Fas’a ihracat düşünen şirketlerin önceliğidir. Bu siteler kullanım oranına göre sırasıyla Amazon, Avito, Aliexpress, MarocAnnonces ve Amazon Fransa’dır. 5 milyonun üzerindeki e-ticaret kullanıcısıyla ihracat firmalarının hedefindeki Fas’ı tanımak ve prosedürleri iyi bilmek gerekmektedir. Doğru projeler üretip ayrıntılı analizlerle şirketinizi öne çıkarmalısınız.

ODS Danışmanlık Grubu olarak ihracat konusundaki bilgimiz ve tecrübemizle size stratejik destek veriyor, başarınıza ortak oluyoruz.

Fas’a İhracat Yapan Firmalar Nelerdir?

Geçtiğimiz yıllarda ivmelenen ekonomisine yanıt olarak birçok Avrupa firması Fas’a yatırım yapmaya başlamıştır. Her sektörde ürün kabul eden ülkenin birçok ticari ortağı bulunmaktadır. Fas’ın ekonomisinde önemli bir rol oynayan Türkiye ticari faaliyetlerinin %4 kadarını oluşturmaktadır.

Başta otomotiv sektörü olmak üzere beyaz eşya ve mücevherat gibi ürünlerin en yoğun olarak ihraç edilen ürünlerde listenin başında geldiğini söyleyebiliriz. 2006’dan bugüne kadar birçok Türk şirketi Fas ile ortak ticaret faaliyetlerine imza atmış, iki ülke arasında büyük bir yatırım dengesi kurulmuştur. TÜFİAD (Türkiye-Fas İşadamları Derneği) Fas ile Türkiye arasındaki ticari köprüyü güçlendirmiş, ithalat-ihracat konusunda ekonomiyi sağlamlaştırmıştır.

Fas’a İhracat Yapmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

● E-ticaret ve e-ihracat sitesi açmalısınız. Ürününüzü tanıtıp sergileyebileceğiniz bir yer olması ihracat için en önemli hususlardan biridir. Şirketinize kayıtlı ya da şirketinizin kayıtlı olduğu bu siteler bağımsız ya da bir kuruma bağlı olabilir.
● Şirketinizi yetkililere belgelerle kanıtlamanız gerekmektedir. Bir şirket bağlantısı olmadan ihracat yapmanız mümkün değildir.
● Gümrük ve teslimat süreçleri için bazı belgeler gerekmektedir. ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) adı verilen gümrük belgesini hazırlanmalıdır. Bu belge, gümrük işlemleri belli kurallar çerçevesinde yürütüp işlemlerin daha kısa sürmesini sağlar. ETGB elektronik ortamda hazırlanır ve kâğıt çıktı almayı gerektirmez.
● Ürünlerin gönderimde dolaşımını regülasyona sokmak için gereken dolaşım belgesini hazırlamalısınız. Ülkelerine göre ayrılan bu dolaşım belgelerinden Fas’ın ihraç edilen ürünler için gerekli kıldığı EUR-MED dolaşım belgesini almalısınız. EUR-MED, PAAMK (Pan Avrupa Akdeniz Kümülasyonu) tarafına menşe ispat belgesi olarak görev yapar.
● Yurt dışı kargo teslimat belgelerinin hazırlanması gerekir.
● Ticari faturaları hazırlamalısınız.
● Fas ihraç edilen ürünlerin kalite standartlarına uygunluğunu kontrol ederken firmalardan birkaç belge istemektedir. Bu kalite belgelerini ve gerekli sertifikaları bulundurmalısınız. Başta gıda ve tarım ürünleri olmak üzere kimyasal ürünler, kozmetik, oyuncak ve tekstil ürünleri için kalite kontrol uygulaması gerçekleştirilmektedir.
● Müslüman bir ülke olan Fas’a gıda ihracatı gerçekleştiriyorsanız ürünlerinizin helal kesim sertifikasına sahip olması ve domuz ürünleri içermediğine dair ibrazları içerdiğine dikkat etmelisiniz.
● Konşimento belgesi almalısınız. Bu belge malın birden fazla taşıma modu kullanılarak taşındığı durumlarda düzenlenen bir belgedir. Konşimento, taşımayı yapan firma tarafından düzenlenir.
● Yükleme (Çeki) belgesi almalısınız.

Fas’a İhracat Vergileri Nelerdir?

Gümrük ve teslimat süreçleri iki ülkenin anlaşmaları sayesinde firmaların işini büyük ölçüde kolaylaştırmıştır. Fas ile Türkiye arasında 2006 yılında uygulamaya konulan Serbest Ticaret Anlaşması (STA) sayesinde Fas Türkiye’den kabul ettiği sanayi ürünleri için gümrük vergilerini sıfırlamıştır. Buna ek olarak tarım ürünleri için gümrük vergilerine %10 ila %50 oranları arasında indirimler uygulamaya başlamıştır.

Eğer şirketi Fas’ta kurmak istiyorsanız değişen bazı vergi oranlarını bilmelisiniz. Fas’ta kurulan şirketler için Kurumlar Vergisi uygulanmakta olup bu verginin miktarı şirketin karına göre değişim göstermektedir: 300 bin ve altı Fas Dirhemi için %10, 300 bin ila 1 milyon Fas Dirhemi için %17,5 ve 1 milyon Fas Dirhemi üstü kar durumunda da %31 oranında Kurumlar Vergisi uygulanmaktadır. Bankalar, sigorta şirketleri ve kredi kurumları sabit Kurumlar Vergisine tabi olup bu oran %37 olarak uygulamadadır.

KDV standart oranı %20’dir. Bazı ürünler için indirimler bulunmaktadır. Belirli gıda ürünleri, içecekler ve otelcilik hizmetleri için bu oran %10’a kadar düşmekte ve bazı tüketici ürünleri için %7 oranında KDV indirimi yapılmaktadır.

Fas’a İhracat Edilen Ürünler Nelerdir?

Her ne kadar en büyük ihracatçısı olmasa da Türkiye Fas’a birçok sektörden ürün göndermektedir. Bu ürünler teknolojinin ilerlemesiyle daha çok makine aksamları ve otomotiv sektöründen olsa da diğer birçok sektörden de bahsedebilmekteyiz. 2021 yılında Türkiye’nin Fas’a ihraç ettiği ürünler ve ilgili rakamlar şekildeki gibidir:
● Demir veya alaşımsız çelikten yarı mamuller = 211 911 (Önceki yıla göre değişim oranı +%65,7)
● Otomobiller = 166 314 (+%26,3)
● Helikopterler, uçaklar vb.; uzay araçları (uydular dahil), uzay araçlarını fırlatıcı araçlar ve yörünge-altı araçları = 155 626
● Demir veya alaşımsız çelikten profiller = 117 278 (+%71,6)
● Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar = 88 178 (+%120,8)
● Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar = 77 280 (+%64)
● Kauçuktan yeni dış lastikler = 67 997 (+%45,7)
● Kıvılcım ile ateşlemeli içten yanmalı doğrusal veya döner pistonlu motorlar (patlamalı motor) = 64 051 (-%19,1)
● Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden) = 60 271 (+%133,1)
● Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları = 59 156 (+%38,7)
● Ağaçtan veya diğer odunsu maddelerden lif levhalar = 47 537 (+%160,4)
● Diğer örme mensucat = 45 140 (+%212,1)
● Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle %85 veya daha fazla pamuk içeren ve m2 ağırlığı 200 gr. ı geçenler) = 42 887 (+%54,4)
● Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları = 38 027 (+%45,2)
● İnşaat demiri = 35 966 (+%110,8)

(Kaynak: 2021 yılı Trademap TR verileri, değerler x1000USD bazındadır.)

Türkiye ve Fas Arasındaki Ticaret Hacim Nasıldır?

İki ülkenin ticari ilişkileri 2018 Fas ziyaretlerinden sonra büyük ölçüde artmıştır. Serbest Ticaret Anlaşması (SAT) ile daha da güçlenen ticari ilişkiler sayesinde Türkiye ve Fas önemli partnerler olmuşlardır. Bakanlığımız, 2022-2023 dönemi ticari ilişkilerinde 23 öncelikli ülke arasında Fas’ın da yer aldığını açıklamıştır. Türk şirketlerin Fas’a olan yatırımı gün geçtikçe artmakta olup ticaret hacim hızla büyümektedir. Türkiye ve Fas’ın 2018 yılında 2,7 milyar doları aşan ticaret hacmi bugün 2,9 milyar dolarla 3 milyar sınırını aşmaya yaklaşmıştır.