Nace Kodu

16.09.2022 

Nace Kodu

Nace kodu, isimlendirmesinden de anlaşılacağı üzere bir kod formülasyonudur. Açılımı Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne olan Nace, Avrupa Topluluğu'ndaki Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiksel Sınıflandırması anlamına gelmektedir. NACE kodlarının uluslararası geçerliliği bulunmaktadır. Bu kod, ekonomik olarak aktivasyon gösteren faaliyetlerin tehlike sınıfının ne olduğunu belirtmektedir.

Sizler de üretimini veya satışını sağladığınız ürününüzün, faaliyet alanınızın tehlike sınıfını öğrenebilirsiniz. Uzman ekibe sahip ODS Danışmanlık hizmetlerinden yararlanabilir, işletmenizin NACE kodunu ve güncel bilgilerini teyit edebilirsiniz.

Nace Kodu Nedir?

Tanım olarak Avrupa Birliği'nde Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması olarak nitelendirilen NACE kodu, firmaların iş sahalarının çalışma alanlarının yer aldığı tehlike sınıfını göstermektedir. Ayrıca Nace kodu altı haneden oluşan bir rakam dizilimidir. Bu yüzden altılı rakamdan oluşan dizi altılı faaliyet kodu tanımıyla da bilinmektedir.

Altı haneli rakamlarla dikkat çeken Nace kodundaki her bir hanedeki rakamın özel bir anlamı bulunmaktadır. Rakamların anlamlarının yanı sıra sıralanış biçimlerinde de bir anlam vardır. Böylece işyerlerinin faaliyette oldukları alanların yerleri NACE kodu ile birbirinden ayrılabilmektedir. Genel hatlarıyla bakıldığında, NACE kodunun altılı hanesinin ilk iki hanesindeki rakam, faaliyetteki işyerinin sınıfını ortaya koymaktadır. Geriye kalan hanelerdeki rakamlar ise işyerinin alt faaliyet alan sınıfını belirtmektedir. Böylece bir NACE kodunun dizilimine, rakamlarına bakılarak işyerinin faaliyet alanı ve sınıfı öğrenilebilir.

Nace Kodu Nasıl Alınır?

İşyeri veya işletmelerin çalışma alanı veya faaliyet gösterdiği tehlike sınıfını gösteren altı haneden oluşan kod dizisi, NACE kodu olarak tanımlanmaktadır. Her işletmenin faaliyet alanına göre bir NACE kodu bulunabilir. NACE kodu, uluslararası bir kod sistemine dayanmaktadır.

İşletmenizin ticari anlamdaki faaliyetine başlamadan evvel NACE kodunuzu öğrenmeniz gerekmektedir. Bunun için NACE kodu almanız gerekir. NACE kodunu almadan önce bilgisini edinmeniz tavsiye edilmektedir. Bunun için işletmenizdeki muhasebecinizden veya mali müşavirinizden destek alabileceğiniz gibi ODS Danışmanlık’tan da faydalanabilirsiniz.

İş yerinizi aktif ederken vergi dairesinden yapılacak yönlendirmeler ışığında NACE kodunu öğrenmeniz mümkündür. Böylece NACE kodunu belirleyebilirsiniz. NACE kodunuzu belirledikten sonra ticari faaliyet alanınıza göre Ticaret Odası’na resmi kayıtta bulunabilirsiniz. Ayrıca NACE kodu, işyerinizin ticari faaliyetine göre tehlike sınıfını belirlediği için faaliyet alanınızı iyi özümsemeniz gerekebilir.

Tehlike sınıfları şu şekilde belirtilmektedir:
● Az tehlikeli sınıf
● Tehlikeli sınıf
● Çok tehlikeli sınıf

Az tehlikeli sınıfa alışveriş, gıda örneği verilebilirken, tehlikeli sınıfa kesme ve imalat örneği verilebilir. Çok tehlikeli sınıf için ise inşaat ve maden sahası örneği verilebilmektedir.

Nace Kodu Ne İşe Yarar?

NACE kodu rakamlar dizininden oluşur. Uluslararası geçerliliği olan kod sistemidir. NACE, Avrupa’daki ekonomik ticari faaliyetlere dair mevcut istatistiklerin üretilmesi ve bu istatistiklerin değerlendirilip yayılmasına imkân tanımaktadır. Bir diğer kullanım şekli ise, NACE kodu ile ekonomik ve ticari faaliyetlerin dünya standardında tanımlanabilmesi ve karşılaştırılabilmesidir. Bunlara ek olarak bu kodlama sistemiyle birlikte iş yerlerinin veya işletmelerin faaliyet alanlarının tehlikeye boyutunu öğrenmek, tanımlamak mümkündür. İşletmenizin tehlike sınıfını belirlemek işletmeniz ve çalışanlarının için gereken tedbiri, önlemi almanıza imkân tanır.

Altı haneli rakam dizisinden oluştuğu için altılı faaliyet kodu olarak da bilinen NACE kodu, Ticaret Bakanlığı tarafından da kullanılmaktadır. Uluslararası ticari ve ekonomik faaliyetlerin göstergesi olan NACE kodu, Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (ISIC) ile yakın ilişki içerisinde olarak bir dizi avantaj sağlar. Ekonomik ve ticari faaliyetlerin istatistiksel verileri NACE kodu ile uluslararası düzeyde karşılaştırılabilir bir hale gelebilme imkânı sağlar.

Bir İşyerinin Nace Kodunu Nasıl Öğrenebilirim?

Faaliyet gösteren mevcut bir iş yeri sahibi iseniz NACE kodunuzu öğrenebilirsiniz. Bunun için birkaç seçenek bulunur. Bu seçenekler şunlardır:

● İşyerinizin faaliyet gösterdiği alana göre, bağlı olduğunuz ticaret odasının ekranında üye girişinizi yaparak NACE kodunu öğrenebilirsiniz. Bağlı olunan ticaret odasının ekranında NACE kodları bulunmaktadır. Bu listede iş yerinizin adını bularak, firma detayına bakabilir ve NACE kodu ile ilgili yeterli bilgiyi alabilirsiniz.
● İşletmenizin Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı sicil numarasında da işyerinizin NACE koduna rastlayabilirsiniz. Buna göre işyerinizin SGK sicil numarasına bakabilir, 2,3,4,5,6 ve 7. rakamlarına göz atabilirsiniz. Bu rakamlar işyerinizin NACE kodunu oluşturmaktadır.
● İş yerinin vergi levhasındaki ana faaliyet alanına bakarak iş yerinizin NACE kodunu öğrenmeniz mümkündür.

Nace Kodu Değişikliği Nasıl Yapılır?

NACE kodu, bir işletmenin ticari olarak işlem sürdüğü alanı belirten kodlama sistemidir. Ancak bazı durumlarda işletmenin faaliyet alanının değişmesi halinde NACE kodunun değişimi talep edilebilir. Ayrıca hatalı olarak belirlenen NACE kodlarının da değişmesi bir başka değişiklik durumudur. Böylece mevcut haldeki NACE kodunun değişikliği gerekmektedir. Kod değişikliğinin yapılabilmesi için bir takım prosedür ve işlemler bulunmaktadır. Bu değişiklikler her iki durum için ayrı ayrı tahsis edilebilir.

Öncelikle hatalı olduğu belirtilen NACE kodunun hatasının ne olduğu, hangi belgede hata verdiği belirlenmelidir. Kodun nerede yanlış işlendiği önemli parametredir. Eğer ki NACE kodu vergi levhasına yanlış işlenip bildirildiyse, işletmenin bağlı olduğu vergi dairesine gidilmesi gerekir. Vergi dairesine NACE kodunun değişimi için kod değişikliği talebi başvurusu yapılarak değişiklik sağlanabilir. Bunun için vergi dairesine ilgili durum hakkında dilekçe sunulmalıdır. Dilekçenin incelenmesiyle birlikte, dilekçede belirtilen NACE kodunun işletmenin ticari faaliyet ve çalışma alanını doğru belirttiğinin belirlenmesi halinde kod değişikliği gerçekleştirilir. Vergi dairesindeki bu değişiklik sağlandığında, vergi levhasında gözlenen bu değişim ilgili Ticaret Odası’na iletilerek, Ticaret Odası’nın bilgilendirilmesi sağlanır.

Ancak koddaki hata Sosyal Güvenlik Kurumu’ndaki kayıtlardan gerçekleştirildiği takdirde, NACE kodu değişiklik başvurusunun Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılması gerekmektedir. Bu tür kod değişimi talepleri için gerekli başvurunun SGK’nın sayfasından tanımlanması mümkündür. Vergi dairesinde gerçekleştirilen inceleme adımları aynı şekilde SGK tarafından da sağlanarak durumun incelenmesi yapılır. Yetkili mercinin incelemeleri ışığında bilgilendirme onaylanır ve kod değişimi talebi SGK tarafından kabul edilir. Böylece yeni NACE kodunuza sahip olabilirsiniz.

Ayrıca NACE kodunuzu değiştirme talepleriniz arasında yer alan, işletme faaliyet alanının değişmesi halinde aynı şekilde kod değişimine başvurabilirsiniz. Neticede NACE kodu, işletmenizin yer aldığı tehlike sınıfını belirtmektedir. Tehlike sınıfına dikkat etmeniz hem iş yeriniz hem de çalışanlarınız için önemli bir konudur.

Nace Kodu Ülkemizde Kullanılıyor Mu?

2005 senesi itibariyle gerçekleşen Avrupa Birliği’ne uyum çalışmaları kapsamında ülkemizde de NACE kodu kullanılmaya başlanmıştır. Güncel olarak Türkiye’de iş yeri açmak, firma işletmek isteyen kişilerin Ticaret Odası’na kayıt yaptırmaları ve kayıt yaptırırken NACE kodunu bildirmeleri gerekmektedir. Ülkemizde NACE kodunun oluşumu ve gerekli işlemlere teslimi görevi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) sevk edilmiştir. Ülkemizdeki çoğu kurum ve kuruluş, faaliyet alanının belirtildiği NACE kodunu kullanmaktadır. Ayrıca NACE kodunun kullanımına bakanlıklarda da rastlamak mümkündür.

Bunların yanı sıra ticari işlerde aktivasyonunuzu artırmak ve her adımınızı doğru atabilmek, işletmenizin mevcut durumunun yanı sıra gelecekteki gelişim basamaklarında verim elde edebilmek için ODS Danışmanlık’ın sunduğu danışmanlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz. İşletmeniz için öngörülen veya göz ardı edilmiş herhangi risk faktörüne karşı gerekli tedbiri bu danışmanlık hizmetleriyle sağlayabilirsiniz.