Orta Doğu İhracat Rehberi

04.10.2022 

Orta Doğu İhracat Rehberi

Orta Doğu’ya İhracat Yapmak

Ortadoğu’nun yüksek ekonomik değere sahip doğal kaynakları bulunmaktadır. Bu da bölgenin ekonomik olarak potansiyeli yüksek bir konuma sahip olmasına sebep olmaktadır. Bölgede bulunan yüksek katma değere sahip doğal kaynakların ekonomik olarak bir değere dönüştürülmesi neticesinde, bölge ülkeleri arasında önemli boyutlarda ticaret akışları yaratılabilmektedir. Avrupa Ekonomik Topluluğu ile ilişki içerisinde bulunan Türkiye, yaşanan ekonomik kriz sebebiyle yönünü Orta Doğu’ya çevirmeyi tercih etmiştir. Avrupa Ekonomik Topluluğu ülkelerinin Türkiye aleyhine koymuş olduğu ihracat kotaları ve dünya piyasalarında 1970’lerin ikinci yarısında ortaya çıkan genel durgunluk Türkiye’nin Avrupa piyasalarına ihracat yapma olanaklarını oldukça sınırlı hale getirmekteydi. Bu nedenle Orta Doğu, Türkiye için potansiyel bakımdan en verimli piyasa olarak görülmekteydi Orta Doğu ülkeleri ile ekonomik ilişkiler, 1960-1980 döneminde ağırlıklı olarak petrol ihtiyacı sebebiyle gerçekleşmiştir. 1980 yılında yaşanan ekonomik darboğazdan sonra Türkiye büyüme tercihini ithal ikameci modelden ihracata dayalı büyüme modeliyle değiştirmiştir. Buna ek olarak, aynı zamanda Batı ülkeleri ile olan olumsuz ilişkilerin devam etmesi, Ortadoğu ülkeleri ile Türkiye arasında 1960-1970’li yıllarda artmaya başlayan siyasi ilişkiler, ekonomik ilişkilerin de artmaya başlamasında bir başlangıç noktası olarak kabul edilebilir. Türkiye’nin ekonomik tablolarının istikrarsız seyretmesi ve bölgedeki düzensizlikler ticari ilişkilerde de bir istikrara izin vermemiştir. Türkiye’nin 1994 ve 2001 yılında yaşamış olduğu ekonomik krizler ve ihracatının artmasıyla paralel olarak ithalatın da artması, bu nedenle ortaya çıkan cari açık, Türkiye’nin bu dönemde ekonomik olarak atılım sağlayamamasında en büyük faktörler olarak göze çarpmaktadır. Ancak 2001 yılı krizinin ardından Ortadoğu ülkeleri ile düzelen siyasi ilişkiler ve ülkenin uyguladığı sıkı para politikalarıyla, ticarette hem ithalat hem de ihracat yönünde göze çarpan bir artış meydana gelmiştir. Türkiye’nin 1996-2005 yılları arasında Orta Doğu ülkelerine gerçekleştirmiş olduğu ihracatı yılda ortalama olarak %14,1 oranında artış göstermiştir (Kula & Aslan, 2008: 2). 2008’de Amerika merkezli meydana gelen küresel finansal kriz, Avrupa Birliği ülkelerini de etkilemiştir. Bu dönemde Türkiye, Ortadoğu pazarına yönelmek durumunda kalmış ve ticari ilişkiler en yüksek seviyesine bu tarihten itibaren ulaşmıştır.

Orta Doğu’ya İhracat Nasıl Yapılır?

İhracat ile Orta Doğu’ya satış yapmak isteyen kişilerin Bu noktada bilmesi gereken iki farklı nokta bulunur. Bunlar e-ihracat sitesi oluşturmak ya da e-ihracat pazaryerlerinde mağaza açmaktır. Çünkü kişi ve işletmelerin bir online mağaza üzerinden Orta Doğu’da yaşayan kişilere ürün ve hizmetlerini tanıtması ve göstermesi gerekir. Bu sayede ihracat yapmak daha kolay hale gelmektedir.

E-ihracat sitesi açarak Orta Doğu’ya satış yapacak olan kişiler çoğu zaman e-ihracat sitesi yazdırma, açık kaynak kodlu yazılımlar ya da hazır e-ihracat paketleri gibi yöntemleri tercih ederek sitelerini kurdurabilmektedir.

Bu noktada birçok kişi ve işletmenin hazır e-ihracat paketlerine yöneldiği düşünülür. Çünkü hazır e-ihracat paketleriyle markalar sitelerini hızlı bir şekilde kurar ve bunun yanı sıra paketler içerisinde bulunan modül ve özellikleri kullanarak sitelerini ve e-ihracat süreçlerini kolayca yönetebilme imkanı bulmaktadırlar.

Orta Doğu’ya İhracat Yapmak İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Hem ülkemiz hem de karşı ülkeler tarafından istenebilmektedir. Kargo üzerinden ilerletebileceğiniz e- ihracat süreçlerinde yetkili hızlı kargo firmaları sizden gerekli evrakları zaten talep eder.
● Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB)
● Ticari Fatura
● Yurt dışı kargo teslimat belgeleri
● A.TR Dolaşım Belgesi

Orta Doğu’ya İhracat Vergileri Nelerdir?

Posta ya da hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen gönderi başına bedeli 22 Euro olarak belirlenen ithal ürünler vergiden muaftır. İhracatta yani gönderdiğiniz ürünlerde Orta Doğu vergi muafiyeti uygulamamaktadır.

Orta Doğu’ya İhracat Prosedürleri Nelerdir?

Ortadoğu’da birçok farklı dil konuşulmaktadır. Yoğunluk olarak aşağıdaki listedeki diller kullanılmaktadır; Ortadoğu’ya ürün satmak için kullanılan dilleri iyi bilmeniz gerekir. Dünya üzerinde ağırlıklı kullanılan para birimleri Dolar ve Euro olarak belirlense de her ülkenin kendine ait bir para birimi vardır. Ortadoğu ülkelerinde daha çok kendi ülke para birimleri de ağırlıklı olarak kullanılmaktadır. Ortadoğu’ya mal satmak istiyorsanız bu para birimlerini benimsemeniz ve gerekirse bu para birimlerinde satış yapmanız gerekebilir.

Orta Doğu’ya İhraç Edilen Ürünler Nelerdir?

● Kimyevi Maddeler ve Mamulleri
● Hazır Giyim ve Konfeksiyon
● Halı
● Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri
● Mobilya, Kâğıt ve Orman Ürünleri
● Elektrik Elektronik
● Otomotiv Endüstrisi
● Demir ve Demir Dışı Metaller
● Madencilik Ürünleri
● Makine ve Aksamları
● Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller
● Yaş Meyve ve Sebze
● Çelik
● Tekstil ve Hammaddeleri
● Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri
● İklimlendirme Sanayii
● Tütün
● Mücevher
● Deri ve Deri Mamulleri
● Meyve Sebze Mamulleri
● Kuru Meyve ve Mamulleri
● Zeytin ve Zeytinyağı
● Savunma ve Havacılık Sanayii
● Fındık ve Mamulleri
● Diğer Sanayi Ürünleri
● Süs Bitkileri ve Mam.
● Gemi ve Yat

Türkiye ve Orta Doğu Arasındaki Ticaret Hacmi Nasıldır?

2007 yılında Türkiye’nin bu bölgeye ihracatı 14,3 milyar dolar iken, bu rakam 12 yıl içerisinde % 107,8 artarak, 2018 yılı sonunda 29,72 milyar doları aşmıştır. İhraç edilen ürünlere bakıldığında bu tutarın % 11,1 (3,3 milyar dolar) ve en büyük ihracat kalemini doğal veya kültür incileri, kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller oluşturmaktadır. Bu bileşeni yaklaşık % 7 (2 milyar dolar) ile demir ve çelik ihracatı; % 5,84 (1,73 milyar dolar) oranındaki ihracat ile makine, mekanik aletler, nükleer reaktörler, kazanlar ve bunların parçaları takip etmektedir. Elektrikli makine ve cihazlar ve bunların aksam ve parçaları ise % 4,92 (1,46 milyar dolar); mobilya, yatak takımları, şilteler, şilte destekleri, minderler ve benzeri doldurulmuş mobilyalar ise % 3,66 (1,1 milyar dolar) olarak ihracat bileşenleri içerisinde yer almaktadır. Türkiye’nin 2018 yılında Orta Doğu’ya yaptığı ihracatın bileşenlerine bakıldığında ise tek bir kaleme ya da birden fazla ihracat kalemine dayanmadığını, Orta Doğu bölgesine çok fazla ürünü ya da malzemeyi ihraç ettiği karşımıza çıkmaktadır.

Orta Doğu’ya İhracat Yaparken Lojistik Süreci Nasıl İşler?

Orta Doğu’ya ihracat süreçlerinde ürün teslimatı için genellikle konteyner taşımacılığı tercih edilir. Konteyner satışları, hammadde ihracatında ve toptan satışlarda uygun bütçeli bir yöntemdir. Perakende faaliyetlerde ise genellikle hava yolu ile teslimat yapılabilabilir.

Orta Doğu’ya e-ihracat aşamalarından bahsetmek gerekirse; en başta süreç ürünün müşteri tarafından sipariş edilmesiyle başlar. Siparişler hazırlandıktan sonra gerekli resmi mercilere bildirilir. Gümrük onayı yapılan ürünler deniz veya hava yolu nakliye firmalarına gönderilir. Lojistik süreci, ürünlerin müşteri tarafından alınmasıyla ve kullanılmaya başlamasıyla sonlanır.

Ortadoğu’ya Ürün Satışı Yapabilecek Ülkeler Nelerdir?

Türkiye Ortadoğu ve Avrupa bölgeleri için çok stratejik bir ülkedir. Türkiye’den Ortadoğu’ya ürün satabileceğin ülkeler;
● Suriye
● Irak
● Katar
● Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
● Güney Kıbrıs Rum Yönetimi
● Ürdün
● İsrail
● Lübnan
● İran
● Filistin
● Suudi Arabistan
● Birleşik Arap Emirlikleri
● Umman
● Kuveyt
● Bahreyn
● Yemen
● Mısır
● Afganistan
● Pakistan
● Tunus
● Cezayir
● Libya
● Sudan
● Fas