Teknoloji Geliştirme Bölgesi

26.10.2022 

Teknoloji Geliştirme Bölgesi

Teknoloji Geliştirme Bölgesi Nedir?

Teknoloji Geliştirme Bölgesi, yüksek/ileri teknoloji kullanan ya da yeni teknolojilere yönelik olan firmaların, belirli bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da AR-GE merkez veya enstitüsünün olanaklarından faydalanarak teknoloji veya yazılım ürettikleri/geliştirdikleri, teknolojik bir buluşu ticari bir ürün, yöntem veya hizmet haline dönüştürmek için çalışma gösterdikleri ve bu yolla bölgenin kalkınmasına yararı bulundukları, aynı üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü ya da AR-GE merkez veya enstitüsü alanı içinde veya yakınında; akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği siteyi veya bu donanımlara sahip teknoparkı temsil eder.

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin hedefi; üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörlerinin işbirliği sağlanarak, ülke sanayiinin uluslararası rekabet edebilir ve ihracata yönelik bir yapıya kavuşturulması hedefiyle teknolojik bilgi ortaya koymak, üründe ve üretim yöntemlerinde yenilik sağlamak, ürün kalitesini veya standardını yüksek hale getirmek, verimliliği artırmak, üretim maliyetlerini düşürmek, teknolojik bilgiyi ticarileştirmek, teknoloji yoğun üretim ve girişimciliği desteklemek, daha küçük ve orta ölçekli işletmelerin yeni ve ileri teknolojilere uyumunu sağlamak, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun kararlarını da göz önüne alarak teknoloji yoğun alanlarda yatırım olanakları sağlamak, araştırmacı ve vasıflı kişilere iş imkânı oluşturmak, teknoloji transferine yardımcı olmak ve yüksek/ileri teknoloji sağlayacak yabancı sermayenin ülkeye girişini hızlandırıcı teknolojik alt yapıyı oluşturmaktır.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin asıl hedefi; teknoloji geliştirme bölgelerinin kuruluşu, işleyişi, yönetim ve denetimi ve bunlarla ilgili kişi ve kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları ile 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin olan usul ve esasları düzenlemektir.

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmeliğin hedefi; teknoloji geliştirme bölgelerinin kuruluşu, işleyişi, yönetim ve denetimi ve bunlarla ilgili kişi ve kuruluşların görev, yetki ve sorumlulukları ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları dahil etmektedir.

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 4691 sayılı Kanunun 4, 5, 8, 9 ve geçici 2 nci maddeleri ile 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Sorumlulukları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 27’nci maddesine göre düzenlenmiştir.

MADDE 5 – (1) Bölge kurmak hedefiyle bir arada bulunan, Bölgenin bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu Ar-Ge merkez veya enstitüsü temsilcileri ile 14 üncü maddede belirtilen kurum ve kuruluşlardan katılmak isteyenler, temsilcileriyle aralarında hazırlanacak bir protokolle kurucu heyeti oluştururlar.

MADDE 6 – (1) Kanun amacında kullanılacak olan Bölge alanı yer seçimi kurucu heyet veya yönetici şirket tarafından sağlanır.
MADDE 7 – (1) Bölge kurulması kararlaştırılan yerde yeterli Ar-Ge ve sanayi potansiyelinin bulunması ve finansal yeterlilik koşulu aranır.
MADDE 8 – (1) Kurucu heyet, Bölge kuruluşu ile ilgili, Bölge yönetici şirketi ise, Bölgeye ek alan verilmesi, Bölge sınırı değişikliği ya da Bölge alanı iptali ile ilgili müracaatını, hazırlayacağı 8 takım başvuru dosyası ile birlikte hazırlayarak genel Müdürlüğe yapar.
ADDE 9 – (1) Değerlendirme Kurulu, Bölgeye ilişkin başvuru dosyasını Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri ile temsil ettikleri kuruluşu ilgilendiren hususlar kapsamında değerlendirecek daire başkanı ya da daha üst düzey bir asil ve bir yedek temsilciden oluşur. Asil üyenin toplantıda bulunmaması halinde yedek üye toplantıya iştirak eder. Asil ve yedek her iki üyenin toplantıya katılmaması halinde üyelik durumlarının yeniden gözden geçirilmesini sağlamak amacıyla ilgili kurum ve kuruluş Bakanlık tarafından bilgilendirilir.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Teşvikleri

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunuyla sağlanan destekler;
Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası: Bölgede bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve AR-GE'ye dayalı üretim faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri, faaliyete geçmesinden itibaren 5 yıl süre ile gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır. Bakanlar Kurulu, belirlenen, hedef alınan belirli teknolojik alanlar ve ürünler için 10 seneye kadar süreyi uzatabilir. Bu mükelleflerin başka bir Bölgeye taşınması durumunda uzatılan süre ile birlikte bu haktan faydalanma süresi toplam 10 seneyi aşması mümkün değildir.

Ücretlerde gelir vergisi istisnası ve SGK işveren primi desteği: Bölgede görev alan; Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri, her türlü vergiden muaftır. Muafiyet dahilindeki tüm destek personeli sayısı Ar-Ge personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından faydalanan kişilerin Bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetlemekle görevlidir. Ancak, Bölgelerde bulunan girişimcilerin yürüttükleri Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge personelinin, Bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin belli bir kısmı gelir vergisi kapsamı dışında tutulur.

Gümrük Muafiyeti: Yurt dışından sağlanacak makine ve teçhizatlar %100 oranında Gümrük Vergisi ve Toplu Konut fonundan muaf tutulacaktır.

Katma Değer Vergisi İstisnası: Yazılım firmalarının münhasıran bu bölgelerde ürettikleri sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı gibi hizmetleri KDV’den istisna edilmiştir.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kdv İstisnası

Üniversitelere bağlı olan Teknokentler de Teknoloji Geliştirme Bölgesi olarak değerlendirilir. Kanunun geçici 20/1 inci maddesi kapsamında üretilen ve söz konusu olan yazılımların fikri mülkiyet hakkının, bu bölgede faaliyette bulunan mükellefte kalmak suretiyle belirli zaman aralıklarıyla farklı kişilere satılması veya söz konusu yazılımların sanal ortamda paylaşımının sağlanması halinde de KDV istisnası uygulaması bulunur.

Ayrıca, yazılımların pazarlanması işinin bayi kanalıyla yapılması halinde, Teknokent bünyesinde geliştirilen sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, oyun mobil ve askeri komuta kontrol uygulamalarına yönelik olan genel anlamda yazılım programlarının bayiye tesliminde KDV istisnası uygulanır. Bayiler tarafından satışında ise genel hükümlere göre KDV hesaplanır.

Ancak, Teknoloji Geliştirme Bölgesinde görevde bulunan girişimciler tarafından münhasıran bu bölgelerde üretilen yazılımlar için yapılacak her türlü mal ve hizmet alımları, söz konusu yazılımın vergiden istisna olup olmadığına bakılmaksızın KDV'ye tabi tutulur.

Türkiye’deki Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Nelerdir?

● Ankara Üniversitesi Teknokent, Ankara
● Antalya Teknokent, Antalya Bolu İzzet Baysal Üniversitesi Teknokent, Bolu
● Ata Teknokent (Atatürk Üniversitesi), Erzurum
● ATAP (Anadolu Teknoloji Araştırma Parkı), Eskişehir
● Bilişim Vadisi, Kocaeli
● Bilkent Siberpark, Ankara
● Boğaziçi Üniversitesi Teknopark, İstanbul
● Cumhuriyet Teknokent (Cumhuriyet Üniversitesi), Sivas
● Çukurova Teknokent (Çukurova Üniversitesi), Adana
● DEPARK (Dokuz Eylül Teknoloji Geliştirme A.Ş- Dokuz Eylül Üniversitesi), İzmir
● Dicle Teknokent (Dicle Üniversitesi), Diyarbakır
● Dumlupınar Tasarım Teknokent, Kütahya
● Düzce Teknopark (Düzce Üniversitesi), Düzce
● ideEGE (Ege Üniversitesi), İzmir
● Erciyes Teknopark (Erciyes Üniversitesi), Kayseri
● Erzurum ATA Teknokent (Atatürk Üniversitesi), Erzurum
● Fırat Teknokent (Fırat Üniversitesi), Elazığ
● Gazi Teknopark (Gazi Üniversitesi), Ankara
● Gaziantep Teknopark, Gaziantep
● GOSB Teknopark, Kocaeli
● Göller Bölgesi Teknokent, Isparta
● Hacettepe Teknokent, Ankara
● İstanbul Teknokent (İstanbul Üniversitesi), İstanbul
● İTÜ ARI Teknokent (İstanbul Teknik Üniversitesi), İstanbul
● İzmir Bilimpark (İzmir Ekonomi Üniversitesi), İzmir
● Kahramanmaraş Teknokent (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi), Kahramanmaraş
● Kocaeli Üniversitesi Teknopark, Kocaeli
● Konya Teknokent (Selçuk Üniversitesi), Konya
● Malatya Teknokent (İnönü Üniversitesi), Malatya
● Technoscope Mersin Teknopark, Mersin
● Orta Doğu Teknik Üniversitesi Teknokent, Ankara
● OSTİM Teknopark, Ankara
● Pamukkale Teknokent (Pamukkale Üniversitesi), Denizli
● Sakarya Teknokent (Sakarya Üniversitesi), Sakarya
● Samsun Teknopark (Ondokuz Mayıs Üniversitesi), Samsun
● Şanlıurfa Teknokent (Harran Üniversitesi), Şanlıurfa
● Teknopark İstanbul, İstanbul (İstanbul Teknoloji Geliştirme Bölgesi)
● Teknopark İzmir (İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü), İzmir
● Trabzon Teknokent, Trabzon
● Trakya Teknopark (Trakya Üniversitesi), Edirne
● Yıldız Teknopark, İstanbul