5G teknolojisi, son zamanlarda en çok duyduğumuz konulardan bir tanesi. Peki, nedir 5G teknolojisi, hayatımızı nasıl etkiliyor ve bize neler katacak? En basit anlatımıyla 5G, haberleşme altyapısının daha iyi bir şekilde yeniden yapılandırılmasıyla birlikte, haberleşme hızını, kalitesini, sağlamlığını arttıran bir teknolojidir. Tabii ki teknolojinin sürekli gelişmesi, yani elektronik ve yazılım sektörünün çok hızlı bir şekilde ilerlemesi, haberleşme sektörünün de önünü açıyor. Böylece hayatımızın hemen hemen her anında kullandığımız bu teknolojiler, günden güne daha iyi bir hale gelmiş oluyor. Zaman zaman teknoloji yavaş ilerlemiş olsa da bazı dönemlerde adeta teknoloji bombardımanı olduğunu geçmişte de gözlemlemiştik. O nedenle bana göre yeni teknolojiler sonsuza dek, yavaş ya da hızlı bir şekilde ilerlemeye devam edecek.

1G, 2G, 3G, 4G ve 5G, mobil haberleşme teknolojilerine verilen nesil(Generation) adlarıdır. Teknolojinin gelişmesiyle beraber haberleşme nesilleri de yenilenmektedir. Bu yenilikler çok kapsamlı olduğunda ve haberleşme hızları katlanarak arttığında yeni bir nesile geçilmektedir. Teknolojilerde yaşanan ara gelişmelerle birlikte, mevcut nesil geliştirilmeye devam edilmektedir ve bu değişimle beraber nesil isimleri, 2.5G, 2.75G, 3.5G ve 4.5G olarak karşımıza çıkmaktadır. Buradan anladığımız üzere 5G, kendisinden önceki nesil olan 4G’ye göre çok hızlıdır. Sayılarla örnek vermek gerekirse, 4G saniyede 100 Mbit veri transferi yapabilirken (hareketli ortamlar için), 5G saniyede 10 Gbit veri transferi yapabilecek. Ayrıca veri transferi esnasında yaşanan gecikmeler de neredeyse 5’te birine inecek.

5G hayatımızın her noktasına dokunacak, çok farklı bakış açıları kazandıracak ve özellikle ekonomi dengelerini değiştirecek. Özellikle son dönemlerde “Nesnelerin İnterneti (Internet of Things)” kavramıyla beraber, evimizin içine, hayatımızın tam merkezine yerleşecek bir teknoloji olacak. Nedir bu “Nesnelerin Interneti (IoT)”? IoT kavramı çok yeni bir kavram değil aslında. 90’lı yılların sonlarına doğru ortaya çıkan bu kavram, mantık olarak, kullandığımız eşyaların, internet üzerinden birbirleri ile haberleşmesidir. Tabii ki teknolojinin ilerlemesi ile birlikte bu kavram daha gerçek bir hale geldi. Ayrıca elektronik cihazların mobilizasyonu arttıkça, yani kablolardan kurtulup, kablosuz haberleşme arttıkça hemen hemen tüm nesnelerin (arabalar, evler, ayakkabılar, ev eşyaları vb.) birbiriyle haberleşmesi olanağı ortaya çıkmıştır. Yakın gelecekte milyarlarca cihazın birbiriyle haberleşeceği gerçeği var ortada. Peki 5G teknolojisi bunun neresinde? IoT zaten var olan bir şeydi. Ancak 5G teknolojisinin getirmiş olduğu hız ve kalite gibi kavramlarla beraber, gecikme süresinin artık çok daha azalması, IoT’nin çok daha sağlam olmasına ve hayatımızın daha çok noktasına erişmesine imkan veriyor. Örnek vermek gerekirse, akıllı evler ile hayatımız çok daha farklı bir noktada olacak. İş yerinizden, evinizde olup bitenlerden haberdar olabilecek, açık kalan bir ışığı veya musluğu kapatabilecek, evinizin perdelerini açıp kapatabilecek, kapınızı kilitleyip açabilecek, ve çok daha fazlasını yapabileceksiniz. Bu ve buna benzer örnekleri daha bir çok nesne için sıralayabiliriz. Bazen farkında olmasak da neredeyse hayatımızın her noktasında bu teknolojiler ile bir aradayız. En basit haliyle akıllı telefonlarımız, vücudumuzun bir parçası gibi oldu. Gelecekte diğer nesneler de tıpkı akıllı telefonlarımız gibi akıllı olacak ve onlar da hayatımızın büyük bir kısmında rol oynayacaklar.

Teknoloji ile birlikte ekonomik dengeler de değişmektedir. Bir çok büyük şirketin, günümüz teknolojisini yakalayamadığından eski ününü ve eski ekonomik yapısını kaybettiğine çokça şahit olduk. Bundan sonra da şirketler, yeni yatırımlarını yaparken mutlaka yeni teknolojileri kullanma yolunu seçmeliler bana göre. Örneğin “Endüstri 4.0” kavramı ile firmalar, üretimdeki hatalarını, zaman kayıplarını, iş gücü kayıplarını en aza indirmekte ve bu teknolojiye yapılan yatırımların karşılığını alabilmekteler. 5G ile birlikte bu ekonomik etkilerin daha çok görüleceği tahmin ediliyor. Kısacası, teknolojiden korkmamak ve yeni teknolojileri göz önünde bulundurarak yatırım yapmak, bir avantaj olacaktır.

Bu teknolojiler hayatımıza bir çok fayda sağlıyorlar ancak bunun yanında önümüzdeki yüzyılın en büyük problemlerinden bir tanesi de “veri güvenliği” kavramı olacak. Artık veri güvenliği denilince aklımıza ilk olarak “İsim, soyisim. T.C. no vs.” gelmemeli. Bu verilerimiz de bizim için çok önemli evet ama akıllı evinizin, akıllı arabanızın, akıllı telefonlarınızın, uzaktan yönettiğiniz işinizin veri güvenliği çok daha önemli bir hal alacak. Zaten son yıllarda bu konu ile ilgili çalışmalar da teknolojilerin gelişimiyle beraber eş zamanlı olarak artmaktadır.

5G’den bahsederken, Prof. Dr. Erdal Arıkan’dan bahsetmemek olmazdı. Prof. Dr. Erdal Arıkan, “Kutupsal Kodlar” ile 5G teknolojisinde kullanabilecek kodlama yöntemlerinden birini geliştirdi. Daha basit bir dille anlatmak gerekirse, haberleşme sırasında oluşan hataların giderilmesini sağlayan bir çalışmaya imza atarak, iletişimin kalitesini arttırmış, gecikmeleri azaltmış ve bunlar neticesinde daha hızlı bir haberleşme sağlamıştır. Bu çalışmayı Çin teknoloji devi Huawei kullanarak teoride olan bir çalışmayı pratik hayata geçirmeye başlamışlardır. Huawei, Prof. Dr. Erdal Arıkan’ı tam anlamıyla “krallar” gibi karşılamış ve bu çalışmaya verdikleri önemi bir kez daha net olarak göstermişlerdir. Bu karşılamayı izlemenizi öneririm, insan gerçekten gurur duyuyor.