Yıllık Kurumlar Vergisi

 

Yıllık Kurumlar Vergisi

Yıllık Kurumlar Vergisi Nedir?

Anayasa’da her vatandaşın vergi vermekle yükümlü olduğu bilinmektedir. Bireyler birçok alanda vergi verirken kurumların da bazı vergiler vermesi gerekir. Yıllık Kurumlar Vergisi de bunlardan biridir. Kurumlar vergisi temelde, kurumların yani vergi mükelleflerinin bir mali yıl boyunca elde ettikleri kazanç üzerinden alınan vergiye verilen addır.

Yıllık Kurumlar Vergisi Hangi Konuları Kapsar?

Her vergi belli bir konuya göre verilir. Yıllık Kurumlar Vergisinin de verilmesini gerektiren kazanç türleri vardır. Bu kazanç türleri ve verginin kaynağını oluşturan ekonomik unsurlar aşağıda verilmiştir:
● Ticari kazanç,
● Zirai kazanç,
● Ücret,
● Serbest meslek kazancı,
● Menkul sermaye geliri,
● Gayrimenkul sermaye geliri,
● Diğer gelir ve kazançlar,

Yıllık Kurumlar Vergisi Hesaplama Yöntemleri Nelerdir?

Kurumlar vergisi kısaca, mükelleflerin bir mali yıl içerisinde elde ettikleri kurum geliri üzerinden belirlenen Kurum Vergisi oranı üzerinden hesaplanır. Açıklamak gerekirse, Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. Maddesine göre, şirketin gayrisafi hasılatından yine kanunda belirtilen giderler çıkarılır, sonrasında elde edilen tutar üzerinden Kurumlar Vergisi oranına göre, 2023 yılı için bu oran %20’dir, hesaplanır.

Bazı durumlarda, özellikle kurum vergileri düzenli ödendiğinde bazı indirimler sağlanabilir. Bu durumda da vergi oranı yine belirlenen oran ve indirimler dolayısıyla hesaplanır.

Yıllık Kurumlar Vergisi Yılda Kaç Kez Verilir?

Kurumlar Vergisi mükellefleri hesaplanan vergi oranı üzerinden her üç ayda bir yani yılda dört kez geçici vergi ödemekle yükümlüdürler. Yılda belli dönemlerde dört kere ödedikleri vergiler, ilgili mali yılın sonunda tahakkuk eden kurumlar vergisi tutarından, peşin ödenen vergiler adı altında düşürülür.

Kurumlar vergisi, tarih olarak beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar ödenmelidir. Özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar ise beyannamelerini verdikleri ayın sonuna kadar öderler.

Yıllık Kurumlar Vergisi Oranları Nelerdir?

Her verginin hesaplanabilmesi için gerekli oranlar vardır, bu oranlar yıldan yıla değişiklik gösterebilir.
Yıllık Kurumlar Vergisi’nin oranı ise 2007 yılından önce %33 olarak hesaplanmıştır fakat bu yıldan sonra 2018 yılına kadar %20’ye düşürülmüştür.
2018, 2019 ve 2020 yıllarında ise bu oran %22 olarak güncellenmiştir ve 2020’nin sonlarında çıkarılan 7256 sayılı kanunla bile düşürülmemiştir.
2021 yılında ise bu oran %25’e çıkarılmış 2022 yılında ise %23 olarak uygulanmıştır.
2023 yılında ise Kurumlar Vergisi %20 oranında uygulanacaktır.

Yıllık Kurumlar Vergisi Mükellefleri Kimlerdir?

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde kimlerin vergi mükellefi olacağı açıkça belirtilmiştir. Bunlar aşağıda verilmiştir:
● Sermaye şirketleri (anonim, limited, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler),
● Kooperatifler,
● İktisadi kamu kuruluşları,
● Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler (sendikalar dernek; cemaatler vakıf sayılmaktadır),
● İş ortaklıkları: İş ortaklıklarının vergi mükellefi sayılması için aşağıda verilen şartlar gerekmektedir:
1. Ortaklardan en az birinin kurumlar vergisi mükellefi olması,
2. Ortaklığın amacının belli bir işi tamamlamak olması ve yazılı bir sözleşme ile kurulması,
3. Ortaklık konusunun belirli bir iş olması,
4. Ortaklıkla yapılacak olan işin belli bir zaman zarfında gerçekleştirilmesinin öngörülmesi,
5. İş ortaklığı ile işveren arasında bir taahhüt sözleşmesinin yapılması,
6. Tarafların, işin belli bir kısmından değil, tamamından işverene karşı sorumlu olması,
7. İş bitiminde kazancın paylaşılması,
8. Birlikte yapılması öngörülen ve müştereken yüklenilen işin bitimi ve VUK’da belirtilen mükellefiyetle ilgili görevlerin tamamının yerine getirilmesiyle sorumluluğun bitmesi.

Tam Mükellefiyet Ve Dar Mükellefiyet Nedir? Farkları Nelerdir?

Kurumlar Vergisinin mükellefleri Kanunlar Vergisi Kanunu’nda belirtilmiştir. Belirtilen mükelleflere ek olarak bu mükellefiyet şartları aşağıda verilmiştir:
● Tam Mükellefiyet: Bu durumda, Kurumlar Vergisi ödemekle yükümlü olan şirketlerin, bir yıl içerisinde kazandıkları paranın tümünden vergi alınır. Tam mükellefiyet olunabilmesi için söz konusu şirketin merkezinin ya da iş merkezlerinin Türkiye’de bulunma zorunluluğu vardır. Tam mükellefiyet olunduğu durumda söz konusu şirketin hem Türkiye hem de Türkiye dışındaki tüm kazancı üzerinden vergi alınabilir.
● Dar Mükellefiyet: Bu durumda, merkezleri Türkiye’de bulunmayan şirketlerin sadece Türkiye içerisindeki kazançları üzerinden vergi alınır.

Yukarıda verilen iki mükellefiyet şartının en büyük farkı şirketlerin merkezinin nerede olduğuyla ilgilidir. Bu bağlamda verecekleri vergi miktarı artmakta veya azalmaktadır.

Yıllık Kurumlar Vergisi Döneminde Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Yıllık olarak yapılan Kurumlar Vergisi Beyannamesinin eksiksiz bir şekilde doldurulabilmesi için izlenmesi gereken birkaç adım vardır. Aşağıda verilen bu adımlar izlendiğinde hatasız bir beyanname sunmak mümkündür:
● Mali müşavirden destek almak: Vergi beyannamesi hazırlama sürecinde bir mali müşavirden destek almak önemlidir ve şirketlerin işini oldukça kolaylaştırır. Mali müşavir hesaplar kapandıktan sonra hangi hesaplarda eksik olduğunun görülmesini ve bu eksikliklerin giderilmesini sağlar.
● Müşteri ve tedarikçilerle hesap mutabakatlarını yapmak: Şirketlerin yıl boyu çalıştıkları müşteri ve tedarikçileri ile karşılıklı olarak cari hesap mutabakatları yapması atlanılan faturaları, banka girişlerini veya hesaba işlenmeyen çek, ödeme, tahsilat gibi durumların tespitini ve takibini oldukça kolaylaştırır.
● Banka ve kasa hesaplarına ilişkin mutabakatları yapmak: Hesap dönemleri kapandığında banka ekstreleri ile yasal defterlerde görünen banka hareketlerinin ve dönem sonu bakiyelerinin tutarlı olması, şirkette bulunan nakit para durumu ile kasa hesabındaki bakiyelerin tutarlı olması planlama açısından önemlidir.
● Stok ve sabit kıymet sayımlarını yapmak: Stok ile çalışan firmalarda Kurumlar Vergisi Beyannamesi verilmeden önce defterdeki stok durumu ile gerçekte olan stok durumu kontrol edilmelidir. Bu yüzden hesap dönemi sonunda stok sayımı yapmak eşitliği sağlamak açısından önemlidir.

2023 Vergi Takvimi

2023 yılı için belirlenen vergi takvimi aşağıdaki tabloda verilmiştir: