Bakım Yönetimi

Bakım Yönetimi Nedir?

Bakım yönetimi, mal varlıklarınızı ve kaynaklarınızı verimli şekilde korumanızı sağlayan bir süreçtir. Buradaki amaç, her şeyin istendiği gibi devam etmesini sağlarken bakım süreçlerinizle ilişkili maliyetleri, zamanı ve kaynakları azaltmaktır. Bakım yönetimi programınız, arızalı ekipman nedeniyle ziyan olan kaynakları ve arıza sürelerini önlemenize yardımcı olacaktır. İş akışınızı engelleyen beklenmedik olaylar karşısında şaşırıp kalmaktan ziyade, tüm bakım süreçlerini istenmeyen arızalar olmadan kontrol etmenizi sağlayacaktır.

Bakım yönetimi, önceki dönemlerde elle yazılmış olan notları içeren karmaşık bir süreçten ibaretti. Artık bu süreci çalışır durumda tutmak için CMMS yazılımını, uygulamaları ve eğitimli personelleri bir arada kullanabilirsiniz.Bunlardan da önemli olarak, tüm sorunlara ortak bir çözüm bulmak zor bir işlemdi. Bunun yerine, ister önleyici olsun ister bakım gibi zamana dayalı bir bakım stratejisi olsun, isterse kestirimci bakım gibi koşula dayalı bir strateji kullannıyor olun, bakım yönetim programınızı, tesisinizde uygulanan bakıma uyacak şekilde uyarlayabilirsiniz.

Bakım Yönetiminin Amaçları Nedir?

Ulaşılmak istenen ticari başarıyı şansa bırakmak istemeyen kuruluşlar, hedeflerini stratejik olarak planlarlar ve belirlerler. Bu hedefler, geniş kapsamlı ve istenilen sonuca ulaştıracak şekilde tasarlanır ve uygulanır. Bakım yönetimi hedefleri de kuruluşun stratejik amaçlarına bakılarak karar verilir.

Hedefler, içinde bulunulan pazara, çevresel koşullara, kuruluşun mali ve yönetimsel yeteneklerine, ortaklık türüne, kültüre, ahlaki değerlere ve daha bir sürü değişkene bağlıdır.

Bu nedenle her kuruluşun ulaşmak istediği yer aynı olsa da hedefleri ve bu hedeflere ulaşmak için kullanacağı yollar farklıdır. Bu durumun doğal sonucu olarak bakım hedefleri de her kuruluş için farklı ve kendine hastır. Kimi zaman kuruluşun işlettiği farklı tesislerde kurulu teknoloji seviyesine, tesisin yaşına, ekibin tecrübe seviyesine ve pek çok diğer değişkene göre işletme ve bakım yönetimi yaklaşımları değişkenlik gösterir.

Görünür Maliyetler: Bir hizmet süreci olarak bakım yönetimi, belirli maliyetlerin ortaya çıkmasına yol açar. Bu maliyetlerin önemli bileşenleri bakım personelinin veyahut taşeronunun istihdamıdır. Diğer maliyetler; küçük idari giderler, yedek parçalar, bakım ekipmanlarına yapılacak yatırım ve bakım stoklarının yönetimi denebilir.

Gizli Maliyetler: bütün bunlarla birlikte, tesis bakımının yapılmaması veya yetersiz yapılmış olması, makinelerin sık sık arızalanmasına ve üretim istasyonların veya hizmetlerin durmasına, atıl işgücü ve makine zamanına, sonraki işlem adımlarının etkilenmesine, düşük bir üretim kalitesine, teslimatın karşılanamamasına, çalışanların ya da operatörlerin hayatını tehlikeye sokabilecek endüstriyel kazalara ve bununla ilgili yasal maliyetlere sebebiye verebilir. Yanlış bakım uygulaması, gereksiz iş gücü ve yedek parça maliyetlerinin haricinde, bakım sebebiyle gereksiz durma sürelerine yol açabilir.

Bakım Yönetiminde Yer Alan Diğer Faaliyetler Nelerdir?

Sorunsuz bir bakım yönetimi programı oluşturmak için, öncesinde ayarlamanız gereken birçok etkinlik vardır.

Bakımınızın tamamını önceden planlamanız ve programlamanız gerekmiyor olsa da, planlama proaktif bir bakım yönetiminin önemli bir parçadır. Bakım çalışmaları öncelikli olmalı ve teknisyenleriniz tarafından da verimli bir şekilde uygulanabilmesi için de her şeyi organize etmelisiniz. Bakım planlamanızın bir parçası olarak da aşağıda belirtilenlere karar vermelisiniz:
● Hangi bakım görevleri yapılacak?
● Bunları kim uygulayacak?
● Hangi araçlara ve parçalara ihtiyaç duyulmakta?

İş planladıktan sonra, bir sonraki adımınız onu programlamak ve de ne zaman yapacağınıza karar vermektir olucaktır. Bazı bakım görevleri çok önemlidir ve acil yapılması gerekir, bazıları ise yakın gelecek için planlanabilir. Denetimler gibi düzenli olarak gerçekleşen misyonlar, haftalar, aylar ve hatta yıllar yıllar önceden planlamak gerekmektedir.

İş emri yönetimi, bakım yönetiminin bir diğer önemli yönüdür. İş emri, bakım çalışması için birincil iletişim yolunuzdur. Bakım görevi ve teknisyenlerin izlemesi gereken süreç hakkındaki bütün bilgileri kısaca özetler. Bakım yönetimi, programın ek bir parçası olarak, iş emirlerinin nasıl işlendiğini ve tamamlandığını kontrol etmelisiniz. Bunların nasıl ve neye göre önceliklendirildiğini, belgelendiğini ve atandığını da tanımlamanız gerekmektedir.

Bakım talebi yönetimi, bir diğer hayati önem taşıyan parçadır. Kuruluşunuzun bakıma yönelik görevlerinin büyük bir kısmı, bakım ekibiniz tarafından tanımlanmaktadır. Fakat bakım istekleri diğer departmanlardan ve çalışanlardan da gelecektir. İş emri olmadan öncesinde, bu isteklerin nasıl incelenip, nasıl onaylanacağına karar vermeniz gerekmektedir.

Bakım, onarım ve operasyonlarınız için (MRO) envanter yönetiminiz, dikkate almanız gereken başka bir mühim konudur. Bakım görevlerinizde yedek parça ve aletlerden güvenlik ekipmanlarına, kişisel koruyucu ekipmanlara, kimyasallara ve temizleyicilere kadar, kullandığınız bütün materyalleri içerir. Doğru ekipmanların doğru zamanlarda elinizde bulunduğundan emin olmak için, MRO envanterinizi nasıl tedarik edeceğinizi, depolayacağınızı ve ikmal edeceğinizi önceden planlamanız gerekmektedir.

En son olarak, tüm yönetim tiplerinde olduğu gibi, bu işlemlerin raporlanmasını da düşünmeniz gerekmektedir. Bakım yönetimine ait raporlar, bakım operasyonunu hakkında size bilgi verir. Bu sayede de ne yaptığınızı görebilir ve iyileştirme yapılması gereken alanları tespit edebilirsiniz.

Bakım Yönetiminin Çeşitleri Nelerdir?

Bakım, canlı ya da cansız bütün varlıkların ve maddelerin, iyi durumlarının korunması ve devamlılığının sağlanmasıyla ilgili tedbir ve faaliyetlerin, sürekli olarak yerine getirilmesi işlemidir. Makina teçhizat ve üretim sistemlerindeki bakım ise; bütün üretim sistemini veya belirli donanımları, çalışan durumda bulundurmak için yapılan çalışmalardır. Makina teçhizat ve üretim sistemlerine, olası bir arıza anında müdahale etmek reaktif, koruyucu bakım, rutin muayene ise proaktiftir. Bakım planlaması dediğimiz şey ise yapılacak olan faaliyetlerin planlanmasıdır.

Önleyici Bakım: Tesisatların donanım ve elemanlarının çalışmalarını yeterli ve doğru bir şekilde sürdürülmesi için düzenlenmiş bir bakım türüdür. Önleyici bakım, tesisat hasara uğramadan önce önlemek veya uğramasını geciktirmek, ek olarak meydana gelen arızaların şiddetini azaltmak amacıyla uygulanır.

Periyodik Bakım: Tesisatların periyodik olarak (belirli aralıklarla) muayene edilmesine dayanan bir bakım türüdür. Bu sayede, arıza meydana getirebilecek durumların önüne geçmek için bakımlarını yapmak veya henüz önemli olmayan bir düzeydeyken ayarlama yapmak ya da onarmak mümkün olur.

Düzeltici Bakım: Tesisatın, donanım ve elemanlarının, yeniden önceki çalışma koşullarına dönmesini sağlayan bakım yöntemidir: Bu durum, ya arızalanan parçayı değiştirerek ya da onarmak şeklinde meydana gelmektedir.

Bakım yürütülmesi esnasında pek çok bilim dalının kullanılmasını gerektirir. Farklı sorunlara farklı yaklaşımlar ve eylemler gerektirdiğinden ayrıca da bir sanattır. Bakım etkinliği, şekillendirilecek olan kuruluşa dikkatli bir şekilde uydurulması yönünden de bir felsefedir. Kısaca bakım; bilimsel, sanatsal ve felsefi bir yaklaşımla uygulanmalıdır.