Beyaz Yaka ve Mavi Yaka Personel Nedir?

 

Beyaz Yaka ve Mavi Yaka Personel Nedir?

Beyaz Yaka Personel Nedir?

Zihin gücü kullanımı ve bilgiye dayalı, emeğini ortaya koyan çalışanlar "beyaz yaka" olarak isimlendirilmektedir. Beyaz yaka kavramı, daha konforlu bir ofis ortamında masa başı olucak şekilde çalışıp, beyaz yaka gömlek giyen, kıyafetleri iş kaynaklı kirlenmeyen çalışanlara ithafen adlandırılıp literatüre girmiş bulunan bir kelimedir.
“Beyaz yakalı” terimi, ilk olarak 1930'ların başında Amerikalı bir yazar olan Upton Sinclair tarafından ortaya atılan bir kelimedir. Özellikle, 20. Yüzyıl döneminin başlarından itibaren iletişim teknolojilerinin gelişmeye başlamasıyla, küresel dünyanın gereklikleri olarak kurumsal yaşam aktifleşerek, beyaz yakalı personel ihtiyacı gün geçtikçe artarak, bu terim daha da belirgin bir hal almıştır.

Beyaz Yaka Çalışanları Kimlerdir?

İş dünyasında çalışan gruplarını birbirinden ayırmak için kullanılan yaka renkleri esasen çalışanların giydiği üniformalara göre düzenlenir. Sarı yakalı çalışanlar, ağırlıklı olarak yapım, onarım, çöp toplama, kanalizasyon temizleme gibi dışarıda yapılan meslekleri ifade eder ve üstlerinin kirlenmemesi için sarı olan bir üniforma giyer. Mavi yaka adı verilen çalışanlar, ofis ve iş yerlerinde çaycılık, temizlikçilik, aşçılık, nakliye sorumluluğu gibi bedensel güce ihtiyaç duyulan ve buna dayanan işleri yerine getirir ve diğer çalışanlardan ayrılabilmeleri için mavi renkli üniforma giyer. Beyaz yakalı çalışanlar ise üniforma giymemelerine rağmen ağırlıklı olarak beyaz kıyafetleri tercih etmeleri nedeniyle beyaz yaka olarak karşımıza çıkar. Beyaz yaka mavi yaka farkı temelde yapılan işin niteliğine göre değişir. Beyaz yakalı çalışanlar, şirketlerin yönetim ve icraat kısmında görev alırken mavi yakalı çalışanlar ise şirket düzeninin devam etmesinden sorumlu olan kişilerdir.

Beyaz Yakanın Özellikleri Nelerdir?

Beyaz yakalı işçiler, masa başında çalışan ve klişe olarak fiziksel emekten oldukça kaçınan ve fiziksel güce ihtiyaç duymadan görev alan takım elbiseli işçilerdir. Genel olarak mavi yakalı işçilerden daha fazla para kazanma eğilimindedirler. Beyaz yakalı çalışma, yüksek düzeyde olan eğitim ve avantajlarla rahat bir işi güvence altına alma varsayımı anlamına gelmektedir.

Beyaz yakalı pozisyonların genellikle insanlara, yönetici olarak daha önemli rollere ilerleme fırsatları sunması beklenir. Beyaz yakalı bir rolün de benzer şekilde, daha fazla ilerleme ile gelirlerini hızla bir şekilde yükseltmeye devam etme potansiyeli ile daha yüksek ücretli maaşlar üretmesi beklenmektedir.

Beyaz yakalıların çalışma ortamlarına bakıldığında bu alanlar genellikle bir ofise dayanır. Fakat, bazı endüstriler yine de sahada bulunmayı gerektirebilir. Bu, özellikle müşteriler ve müşterilerle düzenli olarak buluşan veya konferans ve toplantılar sayesinde seyahat eden profesyoneller için geçerli olan bir durumdur.

Beyaz Yaka Statüsünde Çalışan İş Alanları Nelerdir?

Avukatlar, muhasebeciler, mimarlar, bankacılar, emlakçılar, iş danışmanları, satış ve hizmet departmanları genellikle beyaz yakalı pozisyonlarda görev alan meslek gruplarıdır. Gerçekleştirilen asıl iş önemsiz bulunsa da beyaz yakalı roller, profesyonelin çalışma haftası boyunca ve hafta sonları yoğun saatler geçirmesini gerektirebilir. Beyaz yakalı profesyonellerin, istenildiği takdirde tatil zamanlarında ve normal çalışma saatleri dışında da görev başında olmaları beklenebilir. Üst düzeylerde, bir firmanın üst yönetiminin ve hiyerarşisinin bir parçası konumunda olabilirler.

Mavi Yaka Personel Nedir?

Kol gücü kullanarak fiziksel beceriye dayalı olan, gücünü ve emeğini ortaya koyan çalışanlar "mavi yaka" olarak isimlendirilmektedir. Mavi yaka kavramı, daha ağır koşullarda bir fabrika ya da sanayi ortamında görev alan, mavi yaka giyen, üzeri iş şartlarına göre kirlenebilen, işçi sınıfına mensup çalışanlara ithafen adlandırılıp literatüre girmiştir.

Mavi yakalı terimi ilk kez Adlen tarafından 1924'te lowa gazetesinde yazılan, esnaf işlerine atıfta bulunan yazıyla ortaya atılmıştır. Özellikle 19. yüzyılda meydana gelen sanayi devrimi etkilerinin büyük oranda bir sonucu olarak, mavi yakalı işçiye olan ihtiyaç artmış olup, bu süreçte bu terim daha da belirgin hale gelmiştir.

Beyaz Yaka Ve Mavi Yaka Farkları Nelerdir?

“Beyaz yaka” olarak tanımlanan grupta bulunan kişiler, “işçi grubu” olarak da bilinen mavi yakalılarla kanun karşısında aynı hak ve özgürlüklere sahiptir. İş Kanunu, haftalık çalışma saatlerini 45 ila 66 saat arasında sınırlar ve her iki grup da bu kanuna uymak durumundadır. Ayrıca her iki grup da fazla mesai, sosyal güvence, yemek ve yol masrafları ödemesi gibi haklara sahiptir. Beyaz yaka ve mavi yaka grupları arasındaki temel olan fark ise eğitim ve kazanç noktalarında ortaya çıkar. Mavi yakalı grubunda bulunan çalışanlar, ağırlıklı olarak meslek okullarından yetişir ya da mesleklerini alaylı şekilde öğrenir. Beyaz yaka grubunda bulunan çalışanlar ise genellikle 4 yıllık bir fakülte bitiren ve kimi durumlarda eğitimini yüksek lisans ve doktorasıyla birlikte ilerleyen kişilerden oluşur. Bu sebeple beyaz yakalı çalışanlar, mavi yakalılardan genel olarak daha yüksek seviyede maaş alır.

Beyaz Yaka ve Mavi Yaka Görevleri Nelerdir?

Mavi yakalılar genel olarak hizmet ve mal üretimi yapan işletmeler, arazi, saha ve üretim tezgahında çalışabilirler. Mavi yakalılar zihin gücünden daha çok bedensel güç harcayacak şekilde çalışırlar. Temizlik sektörü, güvenlik, bakım- onarım ve üretim tezgahı gibi iş gruplarında görev alan bu kişiler de mavi yaka olarak adlandırılırlar. Özellikle beyaz yaka ve mavi yaka arasındaki en önemli fark bu çalışma alanlarından çıkar.

Beyaz yaka ofis çalışanı olarak bilinirken mavi yaka ise daha çok işçi sınıfını temsil etmektedir. İş gücü kısmında da beyaz yaka ve mavi yaka farklılık göstermektedir. Mavi yakalılar zihinsel güçlerinin yanında ek olarak beden gücü ağırlıklı olarak çalışırlar. Endüstriyel alanlarda görev alan mavi yakalılar mesailerini çoğunlukla ayakta geçirirler.

Masa başı işten ziyade mavi yakalılar sürekli bir şekilde ayakta sahada görev alırlar. Mavi yakalılar çoğunlukla birbirinden farklı fabrikalarda da görev alabilirler. Mavi yakalılar genellikle üniforma veya rahat kıyafetler giyerler. Tehlikeli sahalarda çalışan mavi yakalılar tehlikeli ortamlarda çalıştıkları takdirde baret takarak koruyucu kıyafetler giymekte zorunludurlar. Beyaz yakalılarda bulunan fazla mesai mavi yakalılarda da bulunmaktadır.

Mavi Yakalıların Maaşları Ne Kadardır?

İş yaşamında önemli bir yere sahip olan mavi yakalıların maaş aralıkları oldukça değişiklik gösterir. Özellikle de maaşlı çalışan mavi yakalılar parça başına, saatlik veya yevmiye ücreti şeklinde de çalışabilirler. Mavi yaka maaşları beyaz yaka maaşlarından oldukça düşüktür. Bu durumun yanında mavi yaka haftalık veya saatlik yevmiye biçiminde çalışırken bazı şartlarda aylık maaşlar ile de çalışma imkanına sahip olurlar.