Bütçe Yönetimi
Bütçe Nedir?
Bütçeleme, belirli bir süre boyunca para (veya diğer kaynakları) harcamak için bir plan oluşturma sürecidir. Paranın farklı amaçlar için nasıl tahsis edilmesi gerektiğini belirlemek için gelir, gider ve tasarruf hedeflerinin analiz edilmesini içerir. Bütçelemenin amacı, planlanan harcamaların mevcut kaynakları aşmamasını sağlayarak finansal istikrar yaratmaktır.Bütçe’nin 4T’si
Bütçelemenin Dört T'si Tahmin, Tahdit, Tasdik ve Tevzin olarak ifade edilir,Bütçe, geleceğe ait gelir ve gider tahminlerini gösterir.
Bütçelerde öngörülen gelir ve giderlerin tahminleri mali yıl başlangıcından önce tahmin edilmek süreçleriyle hazırlandıklarından tüm bütçeler bir nevi geleceğe yönelik iktisadi ve/veya mali bir planlama ve programlama niteliği taşır. Gelir ve gider tahminlerinin özellikleri şunlardır:
•Giderler üzerine yapılan tahminler bir sonraki üst sınır değerini ifade eder.
•Tahmini gider kalemleri sadece bütçe planında açıkça belirtilmiş olan yerlere ve konulara harcanabilirler.
•Bütçede önceden planlanmış olan kaynaklar dışında kaynaklardan gelir toplanamamaktadır.
•Gelir tahminleri tahminidir, alt ve üst sınırları yoktur.
•Tahminlerden sapmalar, bu tahminleri gerçekleştirenlerin başarıları üzerine bir ölçü olarak kullanılabilmektedir.
TAHDİT (SÜRE): Bütçe genellikle yıllık tahminleri gösterir.
Mali Yıl (Bütçe Yılı), belirli bir zaman için hazırlanan ve uygulanan bütçe devresidir.
TASDİK (ONAYLAMA): Bütçe, gelirlerin toplanmasına ve giderlerin yapılmasına önceden onay verilmesidir.
TEVZİN: Bütçede yer alan gelirler ve giderleri tahminlerinin denk olması gerekmektedir.
Klasik maliye anlayışında denklik, planlanan gelirler ve giderler arası denklik üzerine kuruludur. Ne kadar harcama yapılıyorsa o kadar gelir olmalıdır.
Çağdaş maliye anlayışındaysa denklik, planlanan gelirlerle birlikte beklenmeyen gelirlerin (borçlanma) bir araya getirilmesi ile oluşmuş gelirin ve toplam gider ile olan denkliğidir. Harcama yapıldığı kadar gelir olmaz ise kalan aradaki tutar kadar borçlanma yapar. Böylece denklik sağlanmış olur. Modern maliyede adaptif bir dengeleme sistemi kurularak, mali denge ile adaptif bir ekonomik denge oluşturmak hedeflenir.
Bütçe Yönetimi Nedir?
Bütçe yönetimi, mevcut kaynakların en verimli ve etkin şekilde kullanılmasını sağlamak amacıyla giderlerin kontrol edilmesi ve yönetilmesi sürecidir. Amaç ve hedefleri belirlemeyi, harcamaları tahmin etmeyi, harcamaları izlemeyi ve gerektiğinde ayarlamalar yapmayı içerir. Bütçe yönetimi, potansiyel risklerin belirlenmesini ve bu riskleri azaltmak için stratejiler geliştirilmesini de içerir.Bütçe Yönetiminin Temel Amaçları Nedir?
Bütçe yönetiminin temel amacı, harcamaların gelirleri aşmamasını ve kaynakların en verimli ve etkin şekilde tahsis edilmesini sağlamaktır. Potansiyel riskleri belirlemek ve bu riskleri azaltmak için stratejiler geliştirmek de önemlidir. Ek olarak, bütçe yönetimi kuruluşun uzun vadeli mali hedefler belirlemesine ve bu hedeflere yönelik ilerlemeyi izlemesine olanak tanır.Bu amaç doğrultusunda, bütçe yönetimi aşağıdaki amaçları gerçekleştirir:
● Kurumun ya da kişinin var olan kaynakların etkili kullanımını sağlamak
● Gelecekteki mali ihtiyaçların planlanmasını ve karşılanmasını sağlamak
● Maliyetleri azaltmak ve karlılığı arttırmak
● Riskleri yönetmek ve önlemek
Bütçe Yönetiminin Olumlu Yanları
Bütçe yönetimi, kuruluşlar için faydalıdır çünkü gelecek için plan yapmalarını, gerçekçi hedefler belirlemelerini ve finansal istikrarlarını artırmalarını sağlar. Ayrıca kuruluşların olası riskleri belirlemesine ve bu riskleri azaltmak için stratejiler oluşturmasına olanak tanır. Ek olarak, bütçe yönetimi kuruluşların kaynakları verimli ve etkili bir şekilde tahsis etmesine ve güvenle kararlar almasına yardımcı olur.Bütçe Yönetimi Nasıl Yapılır?
Bütçe yönetimi, bir kişi veya kurumun finansal kaynaklarını planlamak, kullanmak ve denetlemek için uyguladığı bir yöntemdir. Bütçe yönetimi, kişiler ve kurumlar için önemlidir çünkü onların finansal kaynaklarını etkili bir şekilde kullanmalarına ve gelecekteki ihtiyaçları karşılamalarına olanak tanır. Bütçe yönetimi için aşağıdaki adımlar uygulanabilir:Gelirlerin ve giderlerin takip edilmesi: Kişiler ve kurumlar için gelirleri ve giderleri takip etmek önemlidir çünkü bu onların ne kadar para harcadıklarını ve ne kadar para kazandıklarını anlamalarına olanak tanır.
Bütçe planlaması: Gelirler ve giderler takip edildikten sonra, kişiler ve kurumlar için bir bütçe planlaması yapılabilir. Bu plan, gelecekteki ihtiyaçları karşılamak için ne kadar para ayırmak gerektiğini belirler.
Bütçe uygulama: Bütçe planlandıktan sonra, kişiler ve kurumlar için bütçe uygulanmalıdır. Bu, gelecekteki ihtiyaçları karşılamak için ayırdıkları parayı harcamak anlamına gelir.
Denetim: Bütçe uygulandıktan sonra, kişiler ve kurumlar için bütçe denetimi yapılmalıdır. Bu, bütçenin uygulanması sırasında herhangi bir sapmaların tespit edilmesine ve düzeltilmesine olanak tanır.
Bütçe Yönetimi Uygulamaları Örnekleri
● Bir işletmenin yıllık bütçesini planlaması ve uygulaması● Bir aile bütçesini oluşturarak, aylık giderleri (kira, fatura, yiyecek vb.) ve aylık gelirleri (maaş, emekli maaşı vb.) dengede tutmaya çalışması
● Bir kişinin yatırım yapmak için bir bütçe oluşturması ve yatırım yaparken bu bütçeyi izlemesi
● Bir kuruluşun proje bütçesini oluşturması ve proje süresi boyunca bu bütçeyi izlemesi
Bütçe Yönetimi Eğitimi Nerelerden Alınır?
Bütçe yönetimi eğitimi, çeşitli kaynaklardan alınabilir. Örnekler şunlar olabilir:● Üniversitelerde finans, muhasebe veya işletme fakültelerinde verilen dersler
● Finansal planlama kuruluşlarının verdikleri eğitimler
● Online kurslar veya webinarlar
● Finansal danışmanlar veya muhasebeciler tarafından verilen eğitimler
● Profesyonel finansal yönetim organizasyonlarının verdikleri sertifika programları
Sonuç olarak, bütçe yönetimi kişiler ve kurumlar için önemlidir çünkü onların finansal kaynaklarını etkili bir şekilde kullanmalarına ve gelecekteki ihtiyaçları karşılamalarına olanak tanır. Bütçe yönetimi eğitimi almak, bütçe yönetiminde daha başarılı olmayı ve finansal planlamada daha bilinçli kararlar almayı sağlar.