E- Haciz
E- Haciz Nedir?
E-haciz, devletin bir kişiden alacağı veya bir kamudan alacağını tahsil etmesi için borçlu olan kişinin değer sahibi mallarına el konulması ve borçlunun söz konusu mallar üzerindeki tasarruf yetkisine kısıtlama getirilmesi olarak tanımlanan geleneksel haciz sisteminin elektronik halidir. Elektronik oluşu ile öne çıkan e-haciz sistemi, kişilerin borçlarının tahsili kapsamındaki tüm işlemlerin elektronik olarak uygulanmasını sağlamakta ve dijital platformlar aracılığı ile söz konusu eylemleri gerçekleştirmektedir. 6183 sayılı yasanın 62.maddesine eklemesi yapılan hüküm ile 79.maddesindeki hükümler gereğince borçlu kişilerin banka hesaplarına uygulanan e-haciz hakkında birçok merak konusu ortaya çıkmış ve bu konular kişi ve kurumlar tarafından ilgiyle takip edilmiştir. Söz konusu merak konularından biri de e-haciz kavramının doğurduğu sonuçlardır.Peki, e-haciz sonuçları nelerdir?
Birçok etkene bağlı şekilde sonuçları olan e-haciz başlıca; borcun türü ve miktarından etkilenmektedir. Bu etkenlerden hareketle e-haciz, borçlu kişinin maaşının kesintisi ve söz konusu maaş üzerinde bloke uygulamasının yapılması ile sonuçlanmaktadır.
Tüm verilen etkenler ve sonuçlar göz önüne alındığında günümüzde e-haciz kavramının kapsamlı bir konuma sahip olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
Haciz ile E-Haciz Arasında Ne Fark Vardır?
Daima değişen ve teknolojiye adapte olan günlük yaşantımızda söz konusu adaptasyonların örneklerini çeşitli formlar veya kavramlar sayesinde gözlemleyebilmekteyiz. Söz konusu kavramlara örnek olarak ise haciz ile e-haciz kavramlarını verebilmekteyiz. Haciz ve e-haciz kavramları birçok kişinin de tahmin edeceği üzere birbirlerine oldukça benzeyen kavramlardır. Fakat bu iki kavramın oldukça benzer olmaları aralarında hiçbir farkın bulunmadığı anlamına gelmemektedir.Peki, haciz ile e-haciz arasındaki bahsi geçen farklar nelerdir?
E-haciz ve haciz kavramları birbirlerinden tek bir esas noktada ayrılmakta ve farklarını gözler önüne sermektedirler. Bu nokta ise: borçların tahsili için nereye bakıldığıdır. E-haciz, borç tahsili için kişilerin sahip oldukları elektronik varlıklara yönelip söz konusu varlıkları bloke ederken haciz, kişilerin fiziksel varlıkları ile bahsi geçen borcu tahsil etmektedir.
Yukarıdaki haciz ile e-haciz arasındaki temel fark incelendiğinde söz konusu iki kavramın da borç tahsili odaklı olduğu fakat tahsil sürecini farklı yönettiği gözler önüne serilmektedir.
E-Haciz Kimlere Uygulanır?
E-hacizin elektronik bazlı olması nedeni ile kısıtlı bir kapsama sahip olduğuna dair yayılan algının aksine söz konusu haciz türü çeşitli sebepler sonucu uygulamaya geçmektedir. Söz konusu sebepleri ise aşağıda sıralanmış borçlar oluşturmaktadır.• Mahkeme Kararı ile Verilen Ceza
• Öğrenci Öğrenim Kredisi ve KYK Borçları
• İcra Borçları
• Trafik Cezaları
• Ödenmemiş Sigorta Primleri
• RTÜK’e Bağlı Para Cezaları
• Vergi Borçları
Yukarıda sıralanan borçlara sahip kişiler e-haciz sürecine tabi tutulmaktadırlar. Bu süreçte banka hesaplarında da gözlemlenebilen çeşitli blokeler ile yüzleşen kişilerin söz konusu borçlarının tahsili yapılmakta ve mağduriyet e-haciz aracılığıyla giderilmeye çalışılmaktadır.
E-Hacizin Yasal Prosedürü Ne Şekildedir?
Çeşitli kurallara aykırılık sonucunda ortaya çıkan e-haciz genellikle bir süreç olarak bilinse de söz konusu haciz türü yasal bir kapsama da sahiptir. Bu durum ise kişi ve kurum ya da kuruluşların söz konusu e-haciz kavramının yasal prosedürünün ne şekilde olduğunu merak etmelerine yol açmaktadır.Peki, e-haciz yasal prosedürü ne şekildedir?
E-haciz, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunu’nda yer alan 55.maddeye göre uygulanmaktadır. Yasal olarak ancak bir tebligat ile süreci başlayan e-haciz, aksi takdirde işleme konulamamaktadır. Bu nedenle borçlu kişilerin borçlarının tahsilini elektronik yollarla sağlayan e-hacize konu olacak kişilerin daima önceden uyarılmaları ve gerekli haberdarlığa sahip olmaları gerekmektedir. Böylece, e-hacizin misyonu ile borçlu kişilerin ortak bir paydada buluşmaları sağlanmakta ve süreç yasal prosedüre uygun olarak işlemektedir.
E-Haciz Borcu Nasıl Sorgulanır?
Her ne kadar dünya daima gelişse ve değişse de kişi ve kurumların hacize karşı olan tavırları değişmemektedir. Peki, söz konusu tavır nedir? Kişi ve kurumlar haciz kavramlarına karşı daima temkinli bir tutuma sahiptirler. Bu durumun nedeni ise hiçbir kişi veya kurumun e-haciz gibi haciz türleri ile karşı karşıya gelmek istememeleridir. Bu nedenle kişiler ve kurumlar istedikleri her an haciz durumlarından haberdar olmak istemektedirler. Söz konusu istek doğrultusunda ise gözler e-haciz borcu sorgulanmasına dönmektedir. E-haciz borçlarından haberdar olmak isteyen kişilere sorgulama aracı olarak e-Devlet sitesi olarak gösterilmektedir.Peki, e-haciz borcu nasıl sorgulanmaktadır?
E-Devlet sistemine T.C. ve şifreleriyle giriş yapan kişiler öncelikle Gelir İdaresi Başkanlığı hizmetlerine erişmelidirler. Ardından söz konusu hizmetler arasından Banka Hesaplarına Uygulanan Elektronik Haciz Sorgulama veya Araçlara Uygulanan Elektronik Haciz Sorgulama işlemlerinden birisinin seçilmesi gerekmektedir. Açılan sayfada gerekli alanların doldurulması ile kişiler başarılı bir biçimde e-haciz borçlarını sorgulayabilmektedirler.
E-Haciz Borcu Taksitlendirilebilir mi?
E-haciz ile karşı karşıya gelen kişiler söz konusu hacizden kurtulabilmek adına borçlarını yapılandırma yollarını araştırmaya başlamaktadırlar. Bu yapılandırma yollarının başında ise söz konusu borcun taksitlendirilmesi yer almaktadır ve e-haciz borçlarının taksitlendirilebilirliği üzerine bu nedenle birçok soru ortaya çıkmaktadır.Peki, e-haciz borçları gerçekten taksitlendirilebilirler mi?
E-haciz borçları, taksit sayısı borç türüne bağlı olarak değişebilmekle beraber taksitlendirilebilmektedirler. Söz konusu borcun %20’sinin ödenmiş olduğu takdirde gelen tebligattan sonraki 15 gün içerisinde bahsi geçen taksitlendirme işlemi yapılabilmektedir. Bu durumun sonucunda ise maaş üzerinde bulunan blokeler kalkmakta ve kişiler için adeta yeni bir ödeme süreci oluşturulmaktadır.
E-Haciz Nasıl Kaldırılır?
E-hacizin nasıl kaldırılacağı sorusuna geçmeden önce kişilerin neden e-haciz ile karşı karşıya geldiklerini bilmek gerekmektedir. Kişilerin sahip oldukları borçları ödeyemedikleri ve söz konusu borçların taraflar adına bir mağduriyet oluşturduğu durumlarda yasal olarak e-haciz işlemine başvurulmaktadır. Kendisi bloke ve kesinti gibi çeşitli formlar aracılığıyla gösteren e-hacizin ortadan kaldırılması ise söz konusu hacize yol açan borcun ödenmesinden geçmektedir. Kişilerin vergi daireleri ya da banka şubelerine yapacakları ödeme ile ancak kaldırılabilen e-haciz, kişilere bu hususta tek bir seçenek sunduğunu gözler önüne sermektedir. Ödemelerin yapılmasının ardından kişilerin ilgili kurumlara dilekçe göndermelerinin sonucunda alınan ‘borcu yoktur’ yazısı ile e-haciz işlemi tamamen kaldırılmış hale gelmektedir.Yukarıda verilen açıklamadan hareketle, e-haciz kavramının çözüme kavuşması için kişilerin yapmaları gereken tek bir eylem olduğu ve bu eylemin de sahip oldukları borçları ödemek olduğu gözler önüne serilmektedir.
