Elektronik İmza
Elektronik İmza Nedir?
Dünyanın globalleşmesi ve dijitalleşmesiyle birlikte ıslak imza da zahmetli ve eskimiş bir yönteme dönüşmektedir. Teknolojinin hayatımıza son yıllarda büyük oranda nüfuz etmesiyle birlikte, dünyada sık sık uluslararası iş yapan birey ve şirketler iletişimde oldukları yabancı firmalarla olan anlaşma ve düzenlemelerini elektronik ortamda yürütmektedirler. Bu elektronik ortamda dahi güvenlik ve onaylama işlemlerinin gerektiği göz önünde bulundurulduğunda bir imza için ülke değiştirmektense bu işlemi elektronik olarak halletmek çok daha kolay bir işlemdir.Bu devrede hayatımıza giren elektronik ya da e-imza, elektronik ortamda yürütülen anlaşma ve belgelendirmelerde onaylama işlemlerinde ıslak imza görevi gören bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Elektronik imza imzalanan metinlere ve iletildiği kuruma göre değişiklik gösterebilir. Bilgisayar düzenlemeleri kapsamında eşsiz olması önemli bir unsurdur. Bir kimlik doğrulama alternatifi olan e-imza, fiziksel ortamda ıslak imzanın sağladığı güveni elektronik ortamda farklı karakter, harf ve sembollerle sağlayabilir.
Elektronik İmza Nasıl Alınır?
Elektronik imza alınabilmesi için bazı prosedürleri uygulamanız gerekmektedir. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun onayladığı elektronik sağlayıcılar üzerinden gerçekleştirilen bu işlem sonunda elektronik imza kullanma yetkisine sahip olup elektronik ortamdaki kimlik doğrulama işlemlerinizi e-imza sayesinde kolayca halledebilirsiniz.Bireysel olarak elektronik imza alabilmek için yapılan başvuruda gerekli olan evraklar; Nitelikli Elektronik Sertifika taahhütnamesi ile birlikte hazırlanan başvuru formu ve başvuran kişinin T.C. kimlik numarasının bulunduğu kimlik belgesi veya sürücü belgesi olarak sıralanabilir.
Kurumsal olarak elektronik imza alabilmek için yapılan başvuruda gerekli olan evraklar; Nitelikli Elektronik Sertifika taahhütnamesi ile birlikte hazırlanan başvuru formu, imza sirkülerinin fotokopi belgesi, başvuran kişinin T.C. kimlik numarasını içeren kimlik belgesi veya sürücü belgesi, son altı ayda alınmış Ticaret Sicil Memurluğu kapsamındaki faaliyet belgesinin aslı olarak sıralanabilir.
Elektronik İmza Nasıl Atılır?
Özgünleştirilmiş elektronik imza USB içerisinde saklanarak veya bir depolama aygıtı aracılığıyla gerekli programlar üzeri çalışmaktadır. Bilgisayarda elektronik imza atabilmek için yüklenmesi gereken sürücü ve Java yazılımları yüklenmelidir. Elektronik imza atılacak belge Adobe Acrobat Reader gibi elektronik imza açabilen bir program aracılığıyla PDF şeklindeki belgeye aktarılır. Adobe Acrobat Reader programı aracılığıyla e-imza atma yönergesi şekildeki gibidir:- Adobe Acrobat Reader programı açıldıktan sonra sol üst kısımda bulunan “Araçlar” sekmesine tıklanır.
- “Sertifikalar” yazan bölüme tıklanır.
- Sağ üst tarafta bulunan “Dijital Olarak İmzala” kısmına tıklanır.
- İstenen dijital kimlik seçimi yapılır, ilk defa yapılıyorsa “Ayrıntıları Görüntüle” kısmından ileriki imzalama işlemlerinde kullanılacak imza ayarları yapılır.
- Sertifika Görüntüleyici kısmında orta üst kısımda yazan “Güven” seçeneğine tıklanır.
- “Güvenilir Sertifikalara Ekle” kısmına tıklanır.
Kişi Ayarlarını İçe Aktar sekmesindeki bütün kutucuklar işaretlenerek Tamam’a basılır.
- Son olarak “Devam Et” düğmesine tıklanarak işlem sonlandırılır.
Elektronik İmza Ücretli Midir?
Elektronik imza ücretleri değişebilmektedir. 2022 yılı güncel fiyatlara göre PTT’nin sunduğu fiyatlar 1 yıllık e-imza aboneliği için 249 TL, 2 yıllık e-imza için 339 TL, 3 yıllık e-imza için 429 TL olarak belirlenmiştir. Bunun dışında yetkili kurumlar tarafından da kişiye tanımlanan elektronik imza ücretleri kapsamında ücret bilgisini ilgili kurumlara sorarak öğrenebilirsiniz.Devlet kurumundan e-imza almak istemeniz durumunda İçişleri Bakanlığı’nın NES Başvuru Formunu uygun şekilde doldurarak e-imza başvurunuzu yapabilirsiniz.
Elektronik İmza Kimlere Verilir?
Bireysel ya da kurumsal olarak herkes e-imza başvurusunda bulunabilmektedir. E-imzaya sahip olan kişisel ıslak imza ile aynı hukuki geçerliliğe sahip olan elektronik imzalarını ilgili belgelere atabilmektedirler. Eğer e-imza kullanılacak yer bir kurumsal yapı ise bu imzayı atacak kişi kurum tarafından seçilir ve attığı imzalarda bireysel olarak sorumluluk taşımaz, e-imza için tüm kurum sorumludur.Kurumsal yapılarda belgelerin birden fazla yetkili tarafından imzalanması gerektiği durumlarda iki kişinin onaylı e-imzasını kullanması gerekir. Böyle durumlarda belgenin iletileceği kurum iki kişinin de e-imzasını kabul etmektedir.
Elektronik İmza Ne Kadar Sürede Çıkar?
Yetkili kurumlarca talep ettiğiniz e-imza en geç iki hafta içinde elinize ulaşır. Anlaşmalı kuryeler aracılığıyla birebir teslimi yapılan e-imza genellikle üç iş gününde birey ya da kuruma teslim edilmektedir. Eğer fiziksel olarak bir kurumdan e-imza alıyorsanız aynı gün içinde elektronik imzanıza sahip olmanız da mümkün olabilmektedir.Elektronik İmza ile Kredi Çekilir mi?
Islak imzanın tüm hukuki özelliklerini taşıyan e-imza neredeyse her yerde kullanılabilmektedir. Bu yerlerin arasında banka ve bankacılık işlemcileri de bulunmaktadır. E-imza sayesinde banka müşterileri dilerlerse banka şubesine giderek dilerlerse de hiç bankaya gitmeden elektronik ortamda kredi çekimi ve benzer işlemleri gerçekleştirebilmektedirler. Her bankada geçerli olmamakla birlikte Türkiye İş Bankası’nda geçerli olan bu uygulamayla bankacılık işlemleri kolaylaşmış, e-imza kullanım alanı genişlemiştir.Elektronik İmza Kullanım Alanları Nelerdir?
Birçok alanda yaygın olarak kullanılan e-imzanın kullanım alanları;• e-Devlet uygulamalarında,
• UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi) içinde,
• KEP (Kayıtlı Elektronik Posta Sistemi) içinde,
• e-Faturalandırma işlemlerinde,
• Sağlık uygulamaları kapsamındaki işlemlerde (hastane randevusu, eczane ve ilaç reçeteleri)
• MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi Projesi) kapsamında,
• Banka işlemlerinde,
• İlgili kurumların sözleşme ve anlaşma belgeleri çerçevesinde,
• Elektronik belge uygulamalarında,
• Mutabakat işlemlerinde,
• EKAP (Elektronik Kamu Alımları Platformu) içerisinde,
kullanılmak üzere şekildeki gibi sıralanabilmektedir.
Elektronik İmza Güvenilir Mi?
E imza güvenli bir sistem mi, bunun hukuki açıdan geçerliliği ne ölçüde bu gibi sorular günümüzde oldukça merak ediliyor. Bu imzanın gerçek imzadan esasında hiçbir farkı bulunmamaktadır. Bu durum 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu’nun da bu uygun şekilde bir hükme bağlanmıştır.Tüm işlemlerde güvenli şekilde kullanılması ile birlikte, şifre ve token gibi kendinizde tutulması gereken unsurlar imza onaylarının verilmesine esastır, fakat bunlara ek olarak imzalama işlemlerin tamamlanmasına yardımcı olur.
Elektronik İmza Birinin Eline Geçerse Ne Olur?
E imza, gerçek imzaya benzer şekilde tam yasal işlevselliği bulunan fakat sadece dijital alanda geçerliliği olan imza tipidir. İnsanlar elektronik imza ile birlikte merasim gerektiren tapo evlilik gibi işlemler dışında tüm yasal işleme gerekli onayı rahatlıkla sağlayabiliyorlar. Bu durumda imzanın, başkasının eline geçmesi halinde bazı olumsuzluklar meydana geliyor. Böyle bir durum meydana geldiği takdirde bir çok sorunla karşılaşılması muhtemel oluyor. Bu bakımdan bu tür durumlarda edilebilecek en kısa sürelerde bir müdahalede bulunulması gerekiyor. Derhal iptal etme işlemi sağlanmalı ve akabinde ise yeni bir imzanın oluşturulması gerekmektedir.Elektronik İmza Normal İmza Yerine Geçer Mi?
Evet e-İmza (elektronik imza), ıslak imza yerine kullanılabilir. 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu'na göre e-İmza, elle atılan imzanın aynı hukuksal geçerliliğe sahip bulunan, sayısal olan karşılığıdır. Güvenli Elektronik İmza, elle atılan imzaya eşdeğerdir ve Güvenli Elektronik İmza ile oluşturulmuş veriler senet hükmünde bulunur.Kimler Elektronik İmza Alabilir
Bireysel olarak dileyen herkes e-imza başvurusu sağlayabilir. Özellikle e-Serbest Meslek Makbuzu kullanacak olan mükelleflerin Özel Entegratör veya GİB sistemine kayıt olabilmeleri için e-İmza almaları istenir. Bunun dışında e-İmzanın kullanıldığı yerler şu şekildedir.● E-Devlet Uygulamaları
● E-ÇED (Çevre Etki Değerlendirmesi)
● UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi)
● Kurumlar Arası İletişim Sağlanması (Emniyet Müdürlükleri, Nüfus ve
● Vatandaşlık İşleri Müdürlükleri)
● Kayıtlı Elektronik Posta Sistemi (KEP)
● MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) kapsamında ticari sicil işlemleri
● Başvuru İşlemleri (YGS,KPSS, LES,Pasaport vb.)
● MERNİS ( Kimlik Numarası ) işlemleri
● EKAP ( Elektronik Kamu Alımları Platformu ) işlemleri
● e-Reçete Projesi & e-Nabız & TİTCK Projesi ( Sağlık Bakanlığı ) işlemleri
● e-Haciz Projesi ( Sosyal Güvenlik Kurumu ) işlemleri
● e-OKUL ( Milli Eğitim Bakanlığı) işlemleri
● POLNET (Polis Bilgisayar Ağı) işlemleri
● GİMOP (Gümrük İdarelerinin Modernizasyonu Projesi) işlemleri
● TAKBİS (Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi) işlemleri
● TPE ( Türk Patent Enstitüsü) işlemleri
● TPE ( Türk Patent Enstitüsü) işlemleri
● DMO (Elektronik satış uygulaması) işlemleri
● RTÜK (Radyo ve Televizyon Üst Kurulu) işlemleri
● Banka talimatlarının gönderilmesinde,
● Elektronik arşivin e-İmzalanmasında,
● ÜTS (Ürün Takip Sistemi) işlemlerinde
● Marka patent başvuruları,
● Bilirkişi başvuruları Uzlaştırmacı başvuruları
● İhracat destek ödemesi başvuruları
● Yabancıların çalışma izinleri başvuruları
● Yetkilendirilmiş yükümlü başvuruları
● Çalışan hizmet sözleşmelerinde ve diğer tüm sözleşmelerde
● İhalelere katılım
Elektronik İmza ile Neler Yapılabilir?
Teknoloji günümüzde pek çok kolaylığı beraberinde getiriyor. Burada yapmamız gereken onu işlevine uygun bir biçimde kullanmak. Teknoloji pek çok alanda büyük bir avantaj sağlıyor ve artık birçok alanda kullanılıyor. Online ortamda meydana getirilen ve giderek yayılan bir sistem olduğunu belirtmekte yarar var. Birçok farklı alanda kullanıldığından dolayı pek çok holding ve firma da bunu kullanıyor. Günümüzde devlet kurumları da elektronik imza sistemine geçiş yapmış bulunmaktadır.Elektronik imza sayesinde verilerin dışarı çıkması önlenir ve gizlilik sağlanır. Elektronik imza sahibi dışında olan kişiler tarafından değiştirilmesi mümkün değildir. Banka, holding ve devlet kurumları uzun süredir elektronik imza sistemini kabul ediyor ve bu sistemi kullanıyor. Bunun dışında şube ağı bulunan sigorta firmaları da elektronik imza kabul ediyor. Kamusal alanda bulunan elektronik imza size çok kolaylık sağlayacaktır. Kamusal alanda her türlü başvuruda da geçerli sayılmaktadır.
Elektronik imza kurumlar arası iletişimde de sıklıkla kullanılıyor. Örnek vermek gerekirse, Emniyet Müdürlükleri, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlükleri gibi daha pek çok kurum birbirleri ile bunun sayesinde iletişim sağlayabiliyor. Ayrıca vergi ödemeleri de bu yöntemle de yapılabiliyor. Yani elektronik imza, günümüzde son derece kullanışlı olan ve ihtiyaç olarak nitelendirilen bir sistemdir.
E-İmza Kullanmanın Faydaları Nelerdir?
● E-İmza kağıt ve kargo masrafı gibi giderlerden tasarruf sağlamaya oldukça büyük yarar sağlar.● İnternet bağlantısı ve bilgisayar aracılığı ile e-imza kullanılarak imzalama işlemleri zaman ve mekandan bağımsız olacak şekilde gerçekleştirilebilir.
● Özel Sektör ve kamu uygulamalarında e-imza ile gerçekleştirilebilen işlemler bireylerin zamandan tasarruf etmesine oldukça büyük olanak sağlar.
E-İmza Nasıl Oluşturulur?
E-imza almak için görevli olan Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı’lara (ESHS) başvuruda bulunmak gerekir. Gerekli olan Nitelikli Elektronik Sertifikalar için başvurulacak bu hizmet sağlayıcılar, 5070 Sayılı oluşturulan Elektronik İmza Kanunu uyarınca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na bildirim yapmış şekilde olmalıdır.E-imza oluşturmak adına kimlik kontrollerinin yapılması gibi bir zorunluluk meydana gelmektedir. Kimlik kontrolü adreste kurulum hizmetiyle birlikte sağlanabilir Noter aracılığıyla da kimlik kontrolü sağlamak mümkündür. Kurumsal başvurular için ise başvuru sözleşmesiyle kontrol sağlanır. Dördüncü yöntem olarak da hizmet sağlayıcı ofisine giderek kimlik kontrolü gerçekleştirilmesi sağlanabilir.
Bireysel başvurularda T.C. Kimlik numarası yazılı bulunan nüfus cüzdan fotokopisi ile noterde imzalanacak olan NES Kullanıcı Taahhütnamesinin hizmet sağlayıcıya gönderilmesi gerekmektedir. Nitelikli elektronik sertifika, alındığı günden itibaren talep edilen süre dikkate alınarak 1, 2 veya 3 yıla kadar geçerlidir.
E-İmza İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
E-imza sahibi olabilmek için gerekli belgeleri derleyerek başvuru yapmak gerekmektedir. Bu belgeler bireysel e-imza ve kurumsal e-imza almak talebine göre değişiklik gösterebilmektedir. Gerçek kişilerin bireysel E-imza başvurusu için sahip olması gereken belgeler şunlardır: Başvuru sahibinin üzerinde T.C. kimlik numarası açıkça yazılı bulunan nüfus cüzdanı, varsa pasaportu, sürücü belgesi gibi fotoğraflı ve geçerli resmi kimlik belgesinin orjinal hali.Tüzel kişilerin ya da şirketlerin e-imza başvurusu yaparken sahip olmaları gereken evraklar ise şu şekildedir: Ticaret Sicil Memurluklarından son 6 ay içerisinde alınmış faaliyet belgesinin orjinali, Başvuru sahibinin üzerinde T.C. kimlik numarası açıkça yazılı halde bulunan nüfus cüzdanı, varsa pasaportu, sürücü belgesi gibi fotoğraflı ve geçerli resmi kimlik belgesinin orjinal hali ve şirket imza sirküleri.
E-İmza Ücreti Nedir?
PTT merkezlerinden yapılan e-imza başvuru fiyatları şu şekildedir:● 1 yıllık E-İmza: 369,00₺
● 2 yıllık E-İmza: 469,00₺
● 3 yıllık E-imza: 569,00₺
