İhbarname ve İhtarname

İhbarname ve İhtarname Nedir?

İhtarname, hukuki karşılığı bulunan ve karşı tarafa sözleşme, kanun ve yazılı olmayan kurallardan doğan talep ve hakların bildirildiği tebligata verilen isimdir. İhtarnameler yazılı şekilde olur. İhtarnamelerin uyarı, haber niteliğinde olma özelliği de bulunmaktadır.

Günlük hayatta çoğu hakkın kullanımı için ihtarname çekilmesi gerekiyor, çoğu sürenin başlangıcı da ihtarnamelerin karşı tarafa ulaşması sayesinde gerçekleşiyor. Ancak bilinmesi gerekir ki mevzuatta yazan haller dışında ihtarname çekme zorunluluğu söz konusu bulunmamaktadır. Bu durumun dışında zorunlu olmayan hallerde de eğer gerekiyorsa çekilebilmelidir.

İhtarnamelerle ilgili temel düzenlemeler Noterler tarafından belirlenen kanun içerisinde yer almaktadır. Buradaki en önemli detay ihtarname göndermenin Noterin görevi olduğudur. Ancak bu, ihtarnameyi noter hazırlayacak anlamına gelmemektedir.

Sözcük anlamı olarak ‘haber gönderme kağıdı’ anlamına gelen, Noter vasıtasıyla gönderilmesi gereken ve resmi bir işlem olan ihbarname her türlü hukuki işlemlerde muhatabına kanun sözleşme örf ve adetten doğan hak ve isteklerin yazılı şekilde düzenlenip bildirilmesi veya haber verilmesi için yapılan işlemlerdir.

İhtarname ve İhbarname Arasındaki Fark Nedir?

İhtarname ve ihbarname arasında hukuki nitelik açısından herhangi bir fark bulunmamaktadır. Her biri birbiri yerine kullanılabilen kavramlardır. Anca pratikte, ihtarnameler karşı tarafın bir şey yapmaya zorlanması için gönderiliyor. Yani karşıdaki kişi ihtar ediliyor (uyarılıyor). İhbarnamede ise belli bir hukuki durum karlı tarafa ihbar edilip bildirilmektedir. Ancak belirttiğimiz üzere hukuki mahiyet olarak aralarında çok fazla bir fark bulunmamaktadır.

İhbarnamede Bulunması Gereken Kurallar Nelerdir?

● İhtarname ne amacınızı anlatamayacak kadar kısa ne de çok uzun şekilde olmamalıdır.
● Konu net ve belirgin şekilde tartışmaya ortam sağlamayacak nitelikte yazılmalıdır.
● İlk başta noter masrafı sebebiyle çekmekte tereddüt etmemelidir. Zira hakkınızı ispat konusunda size sağlayacağı yarar, ödeyeceğiniz noter masrafından daha fazla olacaktır.
● Noterden ihtarname göndermek dava sırasında ispat kolaylığı açısından da sizlere çok oldukça önemli yarar sağlayacaktır.
● Davanızı dayandırdığınız konu ve olayları daha önceden ihtar etmiş olmanız karşısında, davalı taraf bunlardan bilgisi olmadığı savını öne süremez.
● İhtarname hazırlanırken, tip ihtarname şekline göre değil, ihtarname ve ihbarname gönderme hedefinize özgülenmiş şekilde hazırlanmasına dikkat edilmelidir. Aksi halde göndermiş olduğunuz ihtarname amacına hizmet etmeyeceği gibi, para, zaman ve hak zararına da uğrayabilirsiniz. Bu nedenle ihtarnamenin bir hukukçu tarafından hazırlanması, sizi gereksiz masraftan kurtarmanın yanında ihtar çekmekteki amacınıza azami yönelecek şekilde yazılmasını sağlayabilirsiniz.
● İhtarname birtakım şekil koşullarını içinde barındırır ve noterler aracılığıyla muhatabınıza gönderilir. Tebligat Kanunu hükümlerine göre muhataplara tebliğ edilir. İhtarname gönderdikten sonraki zamanda, ihtarnamenin muhatabınıza tebliğ edilip edilmediğini tebligatın yapılış süresi kadar uygun bir süre geçtikten sonra noterden tebliğ şerhi alarak detaylı şekilde öğrenebilirsiniz.

İhbarnameyi Kimler Hazırlamalıdır?

İhbarnameler noter tarafından hazırlanmış ve mühürlenmiş haber verici belgeler olduğu için mutlaka noter tasdikli olması gerekmektedir. Gerekli ihbarnamenin notere hazırlatılması önemli olduğu gibi gönderen kişi tarafından da yazılabilir. Fakat gönderen kişi tarafından yazılan ihbarnamenin mutlak şekilde notere onaylatılması ve mühürlenmesi gerekmektedir.

İhbarname kağıtları hukuki bir özellik taşıdığından mutlaka yetkili kişilerce doğru bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Yazım kurallarına ve belirtilen niteliklere dikkat edilmesi oldukça önemlidir.

İhtarname Nasıl Çekilir?

İhtarnamenin nasıl ve nereden çekildiği birçok kişi tarafından oldukça merak edilmektedir. İhtarname çekmek için mutlaka noter eşliğinde bulunulması gerekir. Mecburi olmasa da hakların zayi olmaması adına noter aracılığı ile çekilmesi önerilir. PTT aracılığı ile APS ya da iadeli taahhütlü olarak gönderilmesi de mümkün şekildedir. İhtarnamenin alacağı olan herkes tarafından çekilmesi mümkündür. Alacaklılar, işçiler, kiracılar, ev sahipleri, borçlular ya da işverenler ihtarname çekebilme hakkına sahiptir. Borçluya ihtarname çekerken uyarı metnini dikkatli ve kurallara uygun şekilde hazırlamak gerekir. Noter aracılığı ile olmuyorsa telgraf, faks, mektup ya da mail ile ihbarnamenin bildirilmesi de söz konusudur. Kiracıya İhbarname çekmek için kira ödemesinin gecikmesi gerekmektedir. Kira ödemesi geciken kiracılara noter aracılığı ile ilk ihbarnamenin çekilmesi mümkündür. İlk ihbarnameden sonraki süreçte kiracıya kirayı ödemesi için 30 gün süre tanınır. Bu sürede de kira ödenmezse ikinci haklı ihtarname çekilir ve ardından da ev sahibinin tahliye davası açma hakkı oluşur.

İhbarname Hangi Konularda Gönderilebilir?

İhtarname her türlü sözleşmeden kaynaklı hakkın ileri sürülmesi, sözleşmenin sona erdirilmesi veya kurulması nedeniyle dayanabileceği gibi bir hakkın ihlal edilmesini önleme, ihlali sona erdirme veya uyarma; borçlu konumunda bulunan kişinin vadesi gelmiş borcu nedeniyle Türk Borçlar Kanununun 117. Maddesi gereği “Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer.” şartı doğrultusunda temerrüde düşürme hedefiyle de hazırlanabilir. Yine kira sözleşmelerinin bitirilmesi veya kira borcunun ödenmemesine sebebiyle gönderilecek ihtarlar, iş sözleşmesinden kaynaklı ihtarlar, mal alım satımından kaynaklı satış sözleşmesine ilişkin ihtarlar, terk nedeniyle açılacak boşanma davalarında gönderilmesi gerekli olan ihtarlar ve benzeri hayatın olağan akışı içerisinde sürekli olarakkarşılaştığımız durumlar da ihtarnamelerin konusunu oluşturmaktadır. Bildirimin noter kanalı ile ihtarname hazırlanarak yapılması ileride açılması muhtemel bir davada önemli bir ispat aracı olarak yarar sağlamaktadır.

İhbarname Örneği Paylaşabilir Misiniz?