İkamet İzni

İkamet (Oturum) İzni Nedir?

Oturma izni; ülkelerin belirlediği vize süresinden daha uzun süre Türkiye'de kalan bir yabancı için il göç dairesinden alması gereken ve Türkiye'de kalış süresini belirleyen yasal bir belgedir. İkamet iznine ilişkin düzenlemeler Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile 5683 sayılı Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun'da yer almaktadır. İkamet izni, Türkiye'de 90 günden fazla kalmak isteyen her yabancı için zorunlu olan, ülkede yaşayan yabancıların tespit ve takibinde kullanılan bir izin sistemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Alınan ikamet tezkeresinin (ikamet tezkeresi) geçerli süresi 6 ay olmakta ve bu süre içinde kullanılmadığı takdirde yetkili makamlarca iptal edilmektedir. Oturma izninin (ikamet izni) yasal dayanağı, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile Türkiye'de Yaşayan ve Seyahat Eden Yabancılar Kanunu olarak görev görmektedir.

İkamet İzni Türleri Nelerdir?

Her ülkede belirlenen niteliklere uygun olarak kişinin sahip olabileceği oturma izni türleri bulunmaktadır. Bu kapsamda Türkiye’de bulunma gerekliliklerine göre ikamet izin türleri şunlardır:
• Kısa dönem ikamet izni (En fazla 1 yıl geçerlidir.)
• Uzun dönem oturma izni (Kesin olmayan bir süre boyunca geçerliliğini korumaktadır.)
• Aile ikamet izni (En fazla 2 yıl geçerlidir.)
• Öğrenci oturma izni (Öğrenim süresi boyunca geçerlidir.)
• İnsan ticaret mağduru ikamet izni
• İnsani ikamet izni (En fazla 1 yıl olarak belirlenmiştir.)

Bu ikamet izni türlerinden hangisinin yabancı uyruklu kişi için uygun olduğunun belirlenmesi ile birlikte oturma izni başvuru yapılabilmektedir. Örneğin kısa dönem ikamet izni için yabancıların taşıması gereken nitelikleri şekildeki gibi sıralayabiliriz:
– Türkiye’de kalış amacıyla ilgili destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmeleri zorunludur.
– Anılan Kanunun 7’nci maddesi kapsamına girmemeleri gerekmektedir.
– Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmaları gerekmektedir.
– Gerekilen durumda, vatandaşı olduğu ya da yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi ilgili birimlere sunmaları gerekmektedir.
– Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini detaylı bir şekilde göstermeleri gerekmektedir.

İkamet İznini Kimler Alabilir?

Bir ülkeye belirli amaçlarla gelmek isteyen kişiler ülkenin kanunlarında uygun görülmesi halinde gerekli nitelikleri taşıyarak ikamet izni alabilmektedir. Bu durum Türkiye için yabancılarda belirli ikamet izni türleri altında incelenmektedir. Örneğin Türkiye’de bir okulda okuma hakkı kazanmış yabancı öğrencilere burada geçirecekleri öğrenim süresi boyunca geçerli olacak şekilde oturma izni sağlanmaktadır. Bunun yanı sıra kısa veya uzun dönem olmak üzere iş ya da farklı sebeplerden dolayı yabancılar ikamet iznine sahip olabilmektedir.

Bu kapsamda;
- Kısa dönem içerisinde gerçekleşen bir faaliyet amacıyla,
- Ailesinden birinin ülkede ikamet etmesi sonucu,
- Öğrenim görmek amacıyla,
- Herhangi bir yasal zorunluluk ve insani durumlar sonucu,
- İnsan ticareti mağduru olan yabancılara barınak sağlanması amacıyla ikamet izni sağlanmaktadır.

İkamet İzni Nasıl Alınır?

Günümüzde teknolojinin sağladığı kolaylıklar sayesinde ikamet izni alma süreci internetten alınan randevular aracılığıyla kolay bir şekilde başlatılmaktadır. E-ikamet randevu sistemi aracılığıyla gerçekleşen bu randevu sistemine giriş yapmadan önce almış olduğunuz yabancılara ve göç idaresi kriterlerince uygun olan belirlenmiş olan yabancı sağlık sigortası ile sisteme giriş yapmanız gerekmektedir. Sonra istenilen bilgilerin ve zorunlu alanların eksiksiz girilmesi durumunda göç idaresi-ikamet izni randevusunu kolay bir şekilde alabilirsiniz. Randevu aldıktan sonra ikamet izni alınabilmesi için gerekli olan belgelerin alınıp dosyalanması gerekmektedir. Bu belgeler ilgili tarih ve saatte teslim edilmelidir. En sonunda ise bu belgeler ilgili kurum tarafından incelenerek olumlu sonuçlandığı takdirde oturma izni PTT kargo aracılığıyla yabancı kişinin oturduğu yere gönderilmektedir.

İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Farklı oturma izinlerine göre alınacak belgeler de farklılık gösterebilmektedir. Genel anlamda belirlenmiş olan bazı belgeler bulunmaktadır. Bu belgelere örnek vermek amacıyla turistik sebeplerden dolayı oturma izni almak isteyen yabancılardan istenilen belgeleri şekildeki gibi sıralayabiliriz:
• İkamet İzni Başvuru Formu (yabancı ve/veya yasal temsilcisi tarafından imzalanması gerekmektedir)
• Pasaport ya da yerine geçen kimlik belgesinin aslı ve fotokopisi (kimlik bilgileri ve fotoğrafın bulunduğu sayfa ile işlem gören sayfaların fotokopisi alınmalıdır) • Dört (4) adet fotoğraf (Son 6 ay içinde çekilmiş olması gerekmektedir. Arka fonu beyaz olmalı ve fotoğraf biyometrik çekilmelidir.)
• Ülkede kalınacak süre boyunca yeterli ve düzenli şekilde maddi imkâna sahip olunduğuna dair ilgili belgeler (Başvuru Formunda beyan edilir. İdare destekleyici belge isteyebilir. Örnek olarak; gelir belgesi, banka hesap cüzdanı, vs.)
• Geçerli sağlık sigortası (Sigorta süresi, istenilen ikamet izni süresini kapsamalıdır.)
• Göç İdaresinin talebi durumunda seyahat planı ve konaklama yerine ilişkin belgeler

Bunların yanı sıra yabancı kişinin kalış nedenlerine göre farklı şekilde belgelenen bazı evraklar da bulunmaktadır. Örneğin öğrenim için gelecek olan yabancı öğrencilerin ilgili kurum tarafından imzalanan eğitim/staj/eğitim programı kabul belgesinin teslim edilmesi gerekmektedir. Ya da bir başka örnek olarak bilimsel amaçla gelecek olan bilim insanlarının araştırma süresini, yerini ve detaylarını belirten belgeleri Göç İdaresine teslim etmeleri gerekmektedir.

Oturma İzni Alma Ücreti Ne Kadardır?

Oturma izni alma ücreti her yıl değişiklik göstermektedir. 2022 senesi için ikamet izni alma ücretleri şekildeki gibidir:
• Oturma izni kart ücreti için 160 TL,
• Oturma izni harç ücreti için 1040 TL,
• İzin başvurusunda bulunan yabancının yaşına göre değişiklik göstermekle birlikte sağlık sigortası ücreti (500 TL – 1750 TL arasında farklılık göstermektedir. Altmış beş yaş altı kişiler için zorunludur),
• Noter ve tercüme ettirme masrafları için 450 TL,
• Gerekli ise apostillettirme harçları için sayfa başı 89.23 TL

Oturma İzni ile Çalışılabilir Mi?

Oturma izni olan kişiler otomatik olarak çalışma iznine de sahip olmamaktadır, dolayısıyla ikamet izniyle birlikte çalışma izni hakkı bulunmamaktadır. Oturma izni yalnızca ülkede ikamet ederek kalma amacıyla kişiye verilmektedir. Bu sebepten dolayı çalışma izni yalnızca iznin alındığı kurum için geçerlidir ve genel bir geçerlilik taşımamaktadır. Kişinin oturma izni aldıktan sonra eğer bu yerde çalışma gibi bir planı varsa ayrıca çalışma iznine başvurması gerekmektedir. Çalışma belgeleri süresiz ve süreli olarak ikiye ayrılmaktadır. Fakat süresiz çalışma belgelerinin dahi beş yılda bir yenilenmesi gerekmektedir.

Oturma İzni Danışmanlığı ile Neler Yapıyoruz?

Diğer ülkeye giriş ve faaliyet işlemleri gibi oturma izni alma işlemleri de yabancılar için zorlu bir süreç haline gelebilmektedir. Bu kapsamda ODS Danışmanlık Grubu olarak yıllardır verdiğimiz sayısız hizmet ve elde ettiğimiz deneyimle birlikte Türkiye’de yaşayan veya yaşamak isteyen yabancılara yasal işlemler kapsamında yardımcı olmaktayız. Uzman ekibimiz ve profesyonelce yürüttüğümüz süreç sayesinde turistik veya farklı amaçlarla Türkiye’de ilgili ikamet izninin alınması için elimizden geleni yapıyor ve sıkıcı hale gelebilen bürokratik işlemlerin zaman kaybedilmeden yürütülmesi için gerekli çalışmaları gerçekleştiriyoruz.
Daha fazla bilgi için ODS Danışmanlık Grubu iletişim kanallarımızdan bizimle iletişime geçebilirsiniz.