Konfigürasyon Yönetimi

Konfigürasyon Yönetimi Nedir?

Konfigürasyon yönetimi, ürünleri ilgilendiren çeşitli konuları garanti altında bulunduran ve ürünlerin sahip oldukları yaşam döngüleri boyunca devamlılığını sürdüren bir yönetim süreci olarak açıklanmaktadır. Söz konusu çeşitli konular: Ürünlerin fiziksel ve fonksiyonel niteliklerinin tanımlanmaları, belgelenmeleri, kaydedilmeleri ve oluşan değişikliklerin ilgili belge, veri ve ürünlere aktarılmaları olarak tanımlanmaktadırlar. Kökleri 1950 yıllarına dayanan konfigürasyon yönetimi donanım malzemeleri adına kullanılmakta olan bir yaklaşım olarak kendisi göstermiştir. Daha sonra 1960 yıllarında çeşitli standartlar ortaya koyan konfigürasyon yönetimi, 5 adım içermekte ve belge kontrolü ile ürün tanımlama olmak üzere 2 bileşenden oluşmaktadır. Söz konusu yönetim, çeşitli ihtiyaçlar sonucu kullanılmaktadır. Örneğin, oluşturulması amaçlanan ürünün, birden fazla bileşen parçası olması durumlarında.

Konfigürasyon yönetimi ile ilgili yukarıda sunulan bilgilerden yola çıkarak, söz konusu yönetimin oldukça teknik ve işlevsel olduğu kanısına varılmaktadır.

Konfigürasyon Yönetimi Süreci Nasıldır?

Konfigürasyon yönetimi 5 adımdan oluşmakta ve süreçlerini bu adımlarla yürütmektedir. Söz konusu adımlar aşağıda belirtilmiş ve açıklığa kavuşturulmuşlardır.

1) Planlama
● Konfigürasyon Yönetiminin Planlanması
● Görevlendirilmelerin Belirlenmesi

2) Tanımlama
● Dokümantasyon/Belgeleme yapılması
● Ana Hatlar
● Konfigürasyon Birimleri
● Parça ve Sistem Tanımlama

3) Değişiklik Yönetimi
● Değişiklik İsteği
● Değişiklik İhtiyacı
● Değerlendirme
● Uygulama

4) Durum Takibi
● Takip Metodu
● Değerlendirme

5) Denetim
● Fiziksel Denetim
● Fonksiyonel Denetim

Yukarıda sıralanan aşamalardan hareketle öncelikli olarak yapılması gereken şey, yapılandırma öğelerinin tanımlanmasıdır. Böylece bir nevi kapsam belirlenmektedir. Ardından konfigürasyonun tanımlamasını yönetmek gerekmektedir. Söz konusu yönetimi gerçekleştirebilmek için tanımlamaların düzgün olması mühimdir. Son olarak, oluşturulan konfigürasyon tanımının parça değişimi halinde korunmasıdır. Konfigürasyon yönetimi süreci hakkında verilen söz konusu bilgilerden hareketle sürecin kapsamının sistematik ve tekniksel olduğu görülmektedir.

Konfigürasyon Yönetimi Standartları Nelerdir?

Konfigürasyon yönetiminin, geçerliliğini koruması adına uluslararası standartları temel alması zorunlu olmaktadır. Bu nedenle konfigürasyon yönetimi 1960’lı yıllarda Savunma Sanayisine katkıda bulunma amacıyla MIL-STD-480, MIL-STD-841 ve MIL-STD-483 standartlarını ortaya koymuştur. Bu standartların oluşumunun ardından birçok yeni standart da ortaya çıkarılmıştır. Söz konusu uluslararası standartlardan birkaçı aşağıda belirtilmiştir.

• Havacılık Standartları
AS9100C= Gelişmiş kalite sistemi
DO 178B= Hava sistemleri ve ekipmanlarında yazılım etkeni
ANSI INCITS TR-47= Bilgi teknolojileri
ATIS 0300250= Operasyonlar, idare, yönetim ve konfigürasyon

• Otomotiv Endüstrisi Eylem Grubu Standartları (AIAG)
QS9000= Kaliteli sistem gereksinimleri (işlevini ISO/TS16949 üstlenmiştir)

• Amerikan Kalite Topluluğu Standartları (ASQ)
ANSI/ASQ Q9004-1994= Kalite yönetimi, kalite sistem elementleri

Yukarıda sıralanan standartlara göz gezdirildiğinde konfigürasyon yönetiminin sunduğu hizmetin havacılıktan kalite yönetime kadar uzanan bir standart kapsamına sahip olduğu açık ve net bir şekilde görülmektedir.

Konfigürasyon Yönetimi Neden Önemlidir?

Günümüz yıllarında oldukça gelişen ve kişilerin merak konularından biri haline gelen konfigürasyon yönetiminin önemine geçilmeden önce konfigürasyon yönetiminin tanımına kısaca bir göz atmak gerekmektedir. Konfigürasyon yönetimi, ürünlerin performansının daimî bir biçimde oluşturulması ve korunmasıdır. Planlama, tanımlama, değişiklik kontrolü, durum takibi ve denetim süreçleri olmak üzere 5 ana süreçten oluşan konfigürasyon yönetimi, savunma alanı başta olmak üzere birçok alan tarafından kullanılmaktadır. Yukarıda verilen bilgilerden hareketle oldukça kapsamlı olduğu bilinen konfigürasyon yönetiminin neden önemli olduğu sorusu günümüzde de etkisini yitirmemiştir. Söz konusu sorunun cevabı konfigürasyon yönetiminin ürünlerin birçok kapsamını yönetiyor olmasıdır.

Konfigürasyon Yöneticisi Ne İş Yapar?

Kapsamının genişliği nedeniyle büyük bir öneme sahip olduğunun altı çizilen konfigürasyon yönetimi, birçok alanda faaliyet göstermektedir. Bu nedenle konfigürasyon yöneticilerinin yürüttükleri işler de geniş bir sahaya yayılmaktadır. Konfigürasyon yöneticisinin yürüttüğü söz konusu işler aşağıda belirtilmişlerdir.
● Üretim hususundaki planlamanın sistematik bir biçimde oluşturulmasını sağlamak.
● Üretim süreci esnasındaki tetkikleri derlemek ve üst yetkililere raporlamak.
● Üretim sürecinin işleyişini tasarlamak.
● Kurum ya da kuruluşların konfigürasyon yönetimi biriminde görev alan personelleri motive etmek.
● Üretim projelerinin süreçlerinde kontrol, denetim yapmak ve onay vermek.
● Ürünlerin kalite standartlarını belirlemek.
● Olası teknik arızaların ortadan kaldırılmasını sağlamak ve herhangi bir arıza oluşumunun önüne geçebilmek için tedbirler almak.

Konfigürasyon yönetiminin 5 adımlık bir süreçten ve 2 temel bileşenden oluştuğu göz önüne alındığında konfigürasyon yöneticilerinin işlerinin kapsam olarak geniş olduğu kanısına varılmaktadır. Bu meslekle uğraşan kişiler, ürünlerin fonksiyonel ve fiziksel özelliklerinin sürdürülebilirliğini sağlamak adına yukarıda sıralanmış işlerin tamamını yerine getirmekte ve olası bir sorunun önüne geçmektedirler.

Konfigürasyon Yöneticisi Mesleğinin Gerektirdiği Özellikler Nelerdir?

‘Konfigürasyon Yöneticisi Ne İş Yapar?’ başlığı altında görülebileceği üzere konfigürasyon yöneticiliği oldukça fazla sorumlulukları olan bir meslektir. Söz konusu mesleği icra edebilmeleri için kişilerin sahip olmaları gereken belli başlı özellikler bulunmaktadır. Bu özellikler aşağıda listelenmişlerdir.
● Takım çalışmasına elverişli bir yapıyla ekip ruhunu benimser olmak.
● Gelişime daima açık olmak
● Hitabeti kuvvetli olmak ve kendini açık bir biçimde sergileyebilmek.
● Sektörün sahip olduğu uluslararası standartlara hâkim olmak.
● Konfigürasyon yönetim araçlarını kullanabilmek.
● İyi bir İngilizce bilgisine sahip olmak.
● Veri tabanları ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmak.

Söz konusu mesleğin kapsamı gibi gereksinimleri de oldukça fazla olmaktadır. Bu durum da konfigürasyon yönetiminin kurumsal ya da ticari yaşantıda ne kadar büyük bir yer kapladığını gözler önüne sermektedir.