Online Pazaryeri (Marketplace)
Online Pazaryeri (Marketplace) Nedir?
Online pazaryeri ya da diğer adıyla elektronik pazaryeri, ticari faaliyetlerin elektronik bir ortamda alıcı ve satıcılar tarafından üçüncü bir taraf aracılığıyla gerçekleştiği bir ticaret alanıdır. Bu ticaret alanı tamamen sanal ortamda işlem görmekte ve çevrimiçi bir site gerektirmektedir. Genel anlamda online pazaryeri olarak popüler alışveriş siteleri örnek verilebilir. Gittikçe dijitalleşen ve fiziksel alışverişin popülaritesini kaybettiği günümüzde artık insanlar internet kullanarak alışverişlerini hızlıca halledebilme yoluna yönelmişlerdir. Bu durum tüketicilerin yanı sıra satıcıların da daha kolay ürün satabilmesine ve işlem kolaylığı elde etmesine sebep olmuştur. Dolayısıyla online pazaryeri dediğimiz bu sanal ortamın kolay ve hızlı alışverişin birincil yöntemi olduğunu söyleyebiliriz.Türkiye’de son yıllarda inanılmaz büyüme gösteren bu online pazaryerleri, günümüzde neredeyse tüm fiziksel zincir mağazalarını ikiye katlayarak büyük gelişme göstermişlerdir. Bu alışveriş siteleri ve online platformlar sayesinde saatler geçirilen internette aynı zamanda günlük veya genel ihtiyaçları da karşılayabilme şansı elde edilmiştir. Yeni sayılabilecek bu online pazaryeri teriminin tam olarak ne anlama geldiğine gelin birlikte bakalım.
Pazaryeri Mağazasının ve E-ticaret Sitesi & Yazılımlarından Farkları Nelerdir?
Online pazaryeri dediğimiz sanal ortamda birçok firma aynı anda binlerce ürün satışı yapabilmektedir. Bu terimi tam anlamıyla bir cadde pazarı olarak düşünebiliriz; birçok satıcı, elindeki ürünleri satmak için bir tezgâh açar ve müşterilerin bu tezgahlardan birini seçmek için onlarca seçeneği olur. Dolayısıyla online pazaryeri dediğimiz sanal ofiste bolca rekabet ve satıcı çeşidi bulunur. Fakat bu durum e-ticaret siteleri için geçerli değildir. E-ticaret sitelerinde de aynı online alışveriş işlemi gerçekleşse de yalnızca site sahibi tek satıcı olarak karşımıza çıkar. E-ticaret siteleri genelde bir şirkete bağlı olup tüketici kitlesi bellidir ve belirli bir satıcının belirli ürünleri sattığı görülür.Eğer satıcı halihazırdaki bir alışveriş sitesinden satış yapmak istiyorsa, herhangi bir kodlama bilgisine ve becerisine ihtiyacı yoktur. Online pazaryerlerinin yazılımı o pazaryeri sahibi tarafından yapılır ve halka açılır. Dolayısıyla satıcının yapması gereken tek şey başvurmaktır. E-ticaret siteleri ise yalnızca bir satıcı barındırdığı için yazılım işinin tamamı site sahibinin üzerine kalmaktadır. E-ticaret sitesinde satış yapmak isteyen kişiler sitelerinin tasarım ve yazılımı ya kendi bilgileri doğrultusunda ya da bir profesyonele yaptırmak durumundadırlar. Ayrıca site kurmak da kendi başına maliyetli bir konudur. Site kurma ücreti, tasarım maliyeti gibi mali yükümlülüklere hazır olunması gerekmektedir.
Pazaryeri Çeşitleri Nelerdir?
Bu kadar geniş bir ağ içerisinde iş yapan bir sanal ofiste alıcı ve satıcıların ilgili oldukları satış yöntemlerine göre farklı pazaryerlerine ihtiyaçları vardır. Bu durumda karşımıza çıkan birkaç türde pazaryeri bulunur.Bu pazaryeri şekildeki gibi;
• Yatay Pazaryeri
• Dikey Pazaryeri
• Küresel Pazaryeri
sıralanabilir.
Listenin başında yer alan yatay pazaryeri, online alışveriş kapsamında en yaygın ve en çeşitli pazaryeri çeşidi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu model kapsamında firmalar ve satış kişileri binlerce farklı ürünü çeşitli kategoriler araçlığıyla satışa koyarlar. Herhangi bir kategori ve sektör kısıtlaması bulunmayan yatay pazaryerlerinde satıcı istediği kitleye ulaşabilir. Bu yöntem bir bakıma fiziksel alışveriş merkezlerine benzer, bir çatı altında birden fazla satıcının çeşitli ürünleri sattığı bir alan konumundadır. Bu yüzden satıcıların yatay pazaryerlerinde iş hacimleri büyüktür. Bu durum bir avantaj sağlarken rekabetin artması da dezavantaj olarak satıcıların önünde bir engel haline gelebilmektedir.
Dikey pazaryeri modelinde ise satıcı yalnızca tek kategori içerisindeki belirli bir ürünü satma odaklı çalışır. Ürün çeşidinin bu şekilde kısıtlanmasından dolayı erişim sağlanan kitle de yatay pazaryerleri tüketicilerine oranla hayli azdır. Fakat dikey pazaryerinin de tercih edilmesini sağlayan avantajları bulunmaktadır. Örneğin yalnızca tek bir sektör ve üründen satış yapmak isteyen firmalar bu seçenekle birlikte daha az maliyet ödeyerek belirli bir kitlenin güvenini kazanırlar. Dolayısıyla bu modelde işin oturması daha kolaydır. Ayrıca rekabet faktörü de o kadar büyük bir problem değildir.
Küresel pazaryeri dediğimiz yerler ülke veya bölgesel hareket etmektense tüm dünya kitlelerine birden ulaşır. İnanılmaz büyük bir kitle ve Pazar fırsatı sağlanan küresel pazaryerlerinde işletmenin büyüme ihtimali daha yüksekken aynı zamanda hızlıca kapanma ihtimali de yüksektir. Küresel pazaryeri diğer modellere göre daha büyük fırsatlar ve dolayısıyla daha büyük riskler taşır. Kıyasıya rekabet ve hızlı trend faktörlerinin satıcıları etkilediği küresel pazaryerinde başarılı olmanız durumunda hiçbir platformdan elde etmeyeceğiniz gelirler elde edebilirsiniz.
Pazaryeri Örnekleri Nelerdir?
Online pazaryerlerinin gittikçe artan başarısına karşın her geçen gün yeni satıcılar ve yeni pazaryerleri kendilerini göstermektedir. Fakat uzun yıllardır güvenilirlik kazanmış ya da kısa zamanda harika işler başarmış belli başlı online pazaryerleri bulunmaktadır. Bu pazaryerleri uluslararası ya da ulusal olarak kendini gösterebilir. Dünyanın ve ülkemizin en başarılı pazaryerleri şekildeki gibidir:• Amazon: Amazon online alışverişin temelini atan en güçlü ve en popüler online alışveriş platformudur. Dünyanın her yerinden milyonlarca kullanıcıya aynı anda hizmet veren sitede binlerce satıcı ve ürün bulunur. Ayrıca teslimat ve müşteri hizmetleri kapsamında da en hızlı ve kaliteli hizmeti Amazon vermektedir.
• Trendyol: Amazon veya diğer online platformlara oranla çok da eski bir geçmişe sahip olmayan Trendyol, son yıllarda inanılmaz şekilde büyüyerek Türkiye’nin en büyük alışveriş yerine dönüşmüştür. Kendi kargo hizmetine ve kıyafetten mobilyaya, yemek teslimatından mutfak alışverişine kadar birçok alanda hizmet vermektedir.
• AliExpress: Çin bazlı alışveriş sitesi AliExpress, en yaygın ve ucuz online pazaryerlerinden biridir. Geniş satıcı ve tüketici ağı sayesinde her yerden sipariş ve satış kabul eden site, diğer online pazaryerlerine oranla daha ucuz olmasıyla birçok kişi tarafından tercih edilmektedir.
Pazaryerinde Yer Almanın Avantajları Nelerdir?
Kendiniz bir e-ticaret sitesi açmaktansa pazaryerinde bir satıcı olarak iş yapmanız demek daha büyük bir kitleye ürün kısıtlaması olmadan istediğiniz sektörden ulaşabilmeniz demektir. Bunun yanında ödeme, reklam ve tüm lojistik hizmetler pazaryeri tarafından size sağlanmakta olduğundan satışınız dışında hiçbir şeyle ilgilenmenize gerek kalmaz. Hem ekonomik olarak hem de daha az zahmetli olmasıyla satıcılar genellikle pazaryerlerini tercih etmektedir. Satış yapacağınız kitle bulunduğunuz bölgesel veya ülkesel olabildiği gibi uluslararası da olabilir. Dolayısıyla ulaşacağınız kitle kısmında bir kısıtlamaya tabi tutulmazsınız.Pazaryeri Entegrasyonu Nedir ve Nasıl Yapılır?
Pazaryeri entegrasyonu, pazaryerleri aracılığıyla satış yapan kişi ya da şirketlerin online mağaza ve e-ticaret platformlarını entegre etmesini sağlayan yazılımlara denir. Bu entegrasyonlar satıcıların ürün satışına dair tüm süreci kolayca takip edebilmesi ve yönetilmesi için ortaya çıkmış yazılımlardır. Satış takibini kolaylaştıran bu yazılımların satıcılar tarafından benimsenmesi büyük önem taşımaktadır.Pazaryeri entegrasyonu çalışma prensibine göre bu entegrasyonlar ürünlerinizi sattığınız platformları birbirine bağlayarak bu alanlar arasında iletişimsel bir köprü kurar. Bir örnekle açıklamak gerekirse hem kendi e-ticaret sitesinden yaptığınız satışları hem de online bir pazaryerinden yaptığınız satışları aynı anda takip etmek zor olabilir. Bu satışları tek bir yazılımdan ortak olarak takip etmek hem işinizi kolaylaştırır hem de size zaman kazandırır. Pazaryeri entegrasyonları bu açıdan satıcıya iş kolaylığı sağlamaktadır.
