Türkiye’nin İhracat Performansı: 2024-2025 Verileri, En Çok İhracat Yapılan Ülkeler ve Sektörler

Türkiye’nin İhracat Performansı: 2024-2025 Verileri ve Analizi

Türkiye’nin küresel ticaret arenasındaki yeri ve ihracat performansı, ekonomik sağlamlığının en önemli göstergelerinden biridir. 2024 verileri ve 2025’in ilk aylarındaki performans, ülkenin hem geleneksel hem de yeni pazarlardaki başarısını ortaya koymaktadır. Bu makalede, Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler, sektörler ve bu performansın arkasındaki dinamikler detaylıca incelenecektir.

1. Türkiye En Çok Hangi Ülkeye İhracat Yapıyor?

🌍 İhracat Sıralaması (2024 verileri)

TÜİK’in 2024 yılı verileri, Türkiye’nin ihracat haritasının merkezinde Avrupa Birliği ülkelerinin, özellikle de Almanya‘nın bulunduğunu açıkça göstermektedir. Almanya, 18,79 milyar dolarlık ihracat hacmi ve toplam ihracattaki %7,9’luk payı ile zirvedeki yerini korumaktadır. Bu durum, iki ülke arasındaki güçlü ticari bağların ve Almanya’daki büyük Türk diasporasının oluşturduğu organik pazar avantajının bir sonucudur. Almanya’yı, 14,85 milyar dolar ile ABD ve 13,88 milyar dolar ile Birleşik Krallık takip etmektedir. İngiltere’nin AB’den ayrılmasına rağmen Türkiye ile ticari ilişkilerini güçlü bir şekilde sürdürmesi dikkat çekicidir.

Listenin dördüncü ve beşinci sırasında ise Irak (11,84 milyar $) ve İtalya (11,75 milyar $) yer almaktadır. Irak’a yapılan ihracat, komşuluk ve tarihi ilişkilerin yanı sıra, inşaat malzemeleri, gıda ve tekstil ürünlerine olan yüksek talepten kaynaklanmaktadır. İtalya ise, özellikle otomotiv yan sanayi ve makine ihracatında önemli bir partnerdir.

Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB 27) ülkelerine yaptığı ihracat, tek başına yaklaşık 99,4 milyar dolara ulaşarak, toplam ihracatın neredeyse %40’ını oluşturmaktadır. Bu rakam, Türkiye-AB Gümrük Birliği’nin ne denli kritik bir öneme sahip olduğunun altını çizmektedir. AB’yi, 39,4 milyar dolar ile Yakın ve Orta Doğu ve 36,7 milyar dolar ile diğer Avrupa ülkeleri izlemektedir.

📈 2025’e Ait Son Aylık Veriler

2025 yılına girilirken, mevcut sıralamada köklü bir değişiklik olmamıştır. Mayıs 2025 verilerine göre, Almanya hâlâ bir numaralı pazar konumundadır. Sadece Mayıs ayında Almanya’ya yapılan ihracat 2,097 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. İlk çeyrek verileri de Almanya, ABD ve İngiltere’nin liderlik pozisyonlarını sürdürdüğünü teyit etmektedir. Özellikle Romanya gibi ülkelerde %12,2’lik bir ihracat artışı kaydedilmesi, Türkiye’nin AB içinde yeni ve büyüyen pazarlara erişim konusundaki başarısını göstermektedir.

2. Türkiye’nin İhracat Ettiği Ürünler

Başlıca Sektörler

Türkiye’nin ihracat başarısı, çeşitlendirilmiş ve rekabetçi bir sanayi tabanına dayanmaktadır. 2024’ün öne çıkan ihracat kalemleri şunlardır:

1. Makine ve Makine Yedek Parçaları

2023’te 20 milyar doları aşan bu kategori, Türkiye’yi dünya genelinde 11. sıraya taşımıştır. Tekstil makineleri, gıda işleme makineleri, inşaat makineleri ve otomotiv yedek parçaları gibi alt segmentlerde önemli ihracat mevcuttur. Bu sektördeki büyüme, Türk mühendisliğinin ve üretim kalitesinin uluslararası alanda tanınmasının bir sonucudur.

2. Tekstil, Hazır Giyim ve Konfeksiyon

Türkiye, “hazır giyimin merkezi” olma iddiasını sürdürmektedir. İşgücünün yoğun olduğu bu alanda katma değer ve istihdam yüksek düzeydedir. Özellikle Avrupalı hızlı moda markaları için önemli bir tedarik merkezi haline gelmiştir.

3. Otomotiv ve Yan Sanayi

Araba, ticari araçlar, motor aksamları ve yedek parçalar yönünden güçlüdür; yıl içi ihracat rakamları sürekli artmaktadır. Türkiye, Avrupa’nın otomotiv üretim üssü olma yolunda ilerlemektedir.

4. Kimya ve Plastik Ürünleri

Özellikle ambalaj ve temel kimyasallar ihracatta önemli kategori oluşturur. Plastik enjeksiyon makineleri ve petrokimya ürünlerindeki artış, bu sektörün geleceğini parlak kılmaktadır.

5. Demir-Çelik, Metal ve Maden Ürünleri

Sanayiye yönelik hammadde ve mamul ürün ihracatı, ihracatta önemli paya sahiptir. İnşaat sektörünün globaldeki canlılığı, bu sektörün performansını doğrudan etkilemektedir.

6. Elektrikli Ev Aletleri ve Beyaz Eşya

Beko ve Arçelik gibi global markalar sayesinde Avrupa merkezli pazarlarda güçlü bir şekilde rekabet etmektedir. Enerji verimliliği yüksek ürünlere olan talep, bu sektörü daha da güçlendirmektedir.

Bu ürünler, Türkiye’nin küresel pazarda rekabet gücünü artıran ve katma değeri yüksek üretime geçişinin temel taşlarını oluşturan öğelerdir.

3. Bölgesel ve Sektörel Perspektif

AB Ülkeleri

AB pazarı, Türkiye ihracatında tartışmasız en baskın pazardır. Almanya, İtalya, İspanya, Fransa ve Hollanda gibi ülkeler AB içinde en büyük paya sahiptir. Bu pazarlara yapılan makine, otomotiv, tekstil ve beyaz eşya ihracatı stratejik öneme sahiptir. Gümrük Birliği anlaşması, malların serbest dolaşımını sağlayarak Türk ihracatçılarına önemli bir tarife avantajı sağlamaktadır.

Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA)

Irak ve BAE gibi ülkeler, tekstil, gıda, inşaat hizmetleri ve makinelerde hızlı ihracat artışı kaydetmiştir. Bu pazarlar, Türkiye için hem coğrafi hem kültürel yakınlık açısından avantaj sağlamıştır. Özellikle BAE, bir lojistik merkez olarak Türkiye’nin Asya ve Afrika’ya açılan kapısı konumundadır.

Kuzey Amerika

ABD, Türkiye’nin ikinci büyük ihracat pazarı olarak, otomotiv yan sanayi, makine, tekstil ve kimya ürünlerinde öne çıkmaktadır. 2024’te ihracat toplamı 14,85 milyar doları bulmuştur. Türkiye’nin ABD ile olan ticaretini daha da artırmak için Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakereleri devam etmekte olup, bu anlaşma imzalandığı takdirde ihracatta çığır açıcı bir etki yaratması beklenmektedir.

4. Türkiye’nin İhracatta Güçlü Olduğu Sektörler

Türkiye’nin ihracat ettiği ürünler içinde en kârlı ve güçlü olduğu sektörler aşağıda özetlenmiştir:

• Makine & Yedek Parça: 20 milyar doları aşan hacimle dünya ölçeğinde dikkat çekiyor. AR-GE yatırımlarının en yoğun olduğu sektörlerden biridir.
• Tekstil & Hazır Giyim: İstihdam yaratan ve iş gücü yoğun sektör olarak hem hacim hem katma değer sağlıyor. Sürdürülebilir ve organik ürünlere yönelim, sektörü yeniden şekillendirmektedir.
• Otomotiv ve Yan Sanayi: Avrupa’ya yapılan ihracatta başı çekiyor. Elektrikli araçlar ve batarya teknolojilerine yapılan yatırımlar, geleceğin ihracat kalemlerini oluşturmaktadır.
• Kimya & Plastik Ürünleri: Gıda ambalajından sanayi kimyasallarına kadar geniş teklif yelpazesi ile ihracatta yer alıyor. İlaç ham maddesi (API) üretimindeki atılımlar, sektörü bir üst lige taşıma potansiyeline sahiptir.

5. Güncel Trendler & 2025 Hedefleri

2025 Hedefleri

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 2025 yılı ticari mal ihracatı hedefi 279,6 milyar dolar olarak belirlenmiştir. Bu oldukça iddialı bir hedeftir ve bir önceki yıla kıyasla kayda değer bir artışı gerektirmektedir. Bu hedefe ulaşmak için özellikle AB ve Orta Doğu pazarlarına yönelik fuarlar, Ur-Ge (Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi) projeleri ve ihracatçı eğitim programları planlanmıştır. Ayrıca, yeşil mutabakat uyumlu üretim ve dijital ticaretin yaygınlaştırılması da öncelikli alanlar arasındadır.

Son Aylık Performans

• Mayıs 2025: Almanya’ya ihracat aylık bazda 2,097 milyar dolar olarak gerçekleşti. Romanya’da %12,2’lik ihracat artışı, Türkiye’nin AB içindeki yeni pazar arayışlarındaki başarısının bir göstergesi oldu.
• İlk Çeyrek 2025: Toplam ihracat yaklaşık 41,9 milyar dolara ulaşarak yıllık %2,1 arttı. Bu artış, global ekonomideki belirsizliklere rağmen Türkiye’nin ihracat direncini göstermesi açısından sevindiricidir.

6. Sonuç: Dengeli ve Dinamik Bir İhracat Tablosu

Türkiye’nin ihracat sıralaması, hem ülke hem de ürün çeşitliliği açısından dengeli ve dinamik bir tablo ortaya koymaktadır. Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeler, AB ülkeleri (özellikle Almanya), ABD, Birleşik Krallık, Irak ve İtalya gibi hem gelişmiş hem de gelişmekte olan pazarlardan oluşmaktadır. Bu çeşitlilik, ekonomiyi tek bir bölgee bağımlı olmaktan korumakta ve sürdürülebilir bir büyüme sağlamaktadır.

Türkiye’nin ihracat ettiği ürünler ise makine, otomotiv, tekstil, kimya ve metal sektörlerinde yoğunlaşmaktadır. Katma değeri yüksek teknolojiye dayalı ürünlerin payının giderek artması, Türkiye’nin küresel değer zincirlerinde yukarı doğru tırmanışının en önemli kanıtıdır.

2024 ve 2025 verileri, Türkiye’nin küresel pazardaki konumunun güçlenerek devam ettiğini göstermektedir. 2025 için belirlenen iddialı ihracat hedeflerine ulaşmak için; serbest ticaret anlaşmalarının genişletilmesi, yenilikçi ve yeşil üretim teknolojilerine yatırım, markalaşma ve dijital ticaretin etkin kullanımı hayati önem taşımaktadır. Türkiye, coğrafi konumunun getirdiği tarihi misyonu, modern üretim kabiliyetleriyle birleştirerek dünya ticaretindeki ağırlığını her geçen gün daha fazla hissettirmektedir.