Şirket Değerleme

19.09.2022 

Şirket Değerleme

Şirket değerlemesi, bir şirketin finansal, ekonomik ve operasyonel performansını analiz ederek şirketin ekonomik değerini belirlemek için yapılan bir süreçtir. Şirket değerlemesi, bir şirketin hisse senedi, tahvil, varlık veya tamamının satışı gibi çeşitli amaçlar için yapılabilir.

Şirket değerleme işlemi, şirketin finansal durumunu, operasyonel performansını, pazarlama potansiyelini ve diğer faktörleri dikkate alarak gerçekleştirilir. Bu faktörler arasında, şirketin gelirleri, karlılığı, nakit akışı, faaliyetlerinin riski, piyasa trendleri, gelecekteki büyüme potansiyeli ve daha birçok özellik yer alır.

Şirket değerleme, yatırım almak, satmak veya satın almak, birleşmek, vergi beyannameleri, muhasebe amaçları, hisse senetlerinin halka arzı veya şirketin hisse senetlerinin satışı gibi çeşitli nedenlerle yapılabilir. Bu amaçlar için, şirketin ekonomik değeri belirlenerek, karar vericilerin doğru stratejileri belirlemesi sağlanabilir. Yine Şirket değerleme, finansal analiz, işletme yönetimi, ekonomi ve muhasebe gibi alanlarda uzmanlık gerektiren bir işlemdir. Bu nedenle, bir şirketin değerlemesi yapılırken, konusunda uzman kişilerin veya değerleme firmalarının hizmetlerinden yararlanılması önemlidir.

Şirket Değerleme Nedir?

Tanım olarak bakıldığında şirket değerleme, mevcut şirketin sahip olduğu fiyatın ne olduğunu hesaplamak ve sunmak için yapılan bir işlemdir. Şirket değerleme ile şirketin değerinin ne olduğu ölçülebilmektedir.

Bir şirketin değeri ise, şirketin piyasadaki değeri olarak tanımlanabilir. Bunun belirlenebilmesi için uzman kişilerin birtakım yöntemler kullanması gerekir. Neticede bir şirketin oluşumunda birden fazla parametre bulunmaktadır ve her parametre şirketin değerinde etkin rol oynar. Özellikle şirketlerin el değiştirdiği durumlarda varlığı belli olan şirket değeri kavramı, bir şirketin sahip olduğu varlık ve uygulamaları barındıran yapı olarak belirtilebilir.

Bir şirketin değerlemesinin uzman kişiler tarafından yapılması halinde birkaç fonksiyonu içermesi gerekmektedir. Bahsi edilen özellikler şunlardır:
● Şirketin mevcut durumunun değerlendirilmesi
● Değerlendirilen şirket durumunun analizi
● Şirketin karşılaştığı veya karşılaşabileceği imkân ve risklerin analizi
● Analiz edilen imkân ve risklerin nicel bir ifadeyle belirtilmesi
● Analiz edilen tüm değerlerin operasyonel açıdan incelenmesi ve şirketin gelecek durumunun değerlendirilmesi
● Şirketin hedeflerinin kaydedilmesi
● Şirket hedeflerine göre şirket değerleme metodunun özelleştirilmesi
● Şirketin değerlemesi yapılırken birçok bakış açısından incelenmesi
● Değerleme yapan kişi veya kurumların ahlaki olarak etik davranışlara uyması
● Değerleme yapan kişilerin tekniki anlamda yeterli olması

Şirketinizin değerini belirleyebilmeniz için uzman kişilerden alabileceğiniz özel teknik ve yöntemlere başvurabilirsiniz. Mevcut durumda büyük yapıdaki şirketler, şirket değerlemeleri hakkında yeterli bilgiye sahip olmak için danışmanlık hizmetlerinden faydalanmaktadırlar. Sizler de şirketinizin değerini öğrenebilirsiniz. ODS Danışmanlık ile şirket değerlemenizi uzman ve emin ellere teslim edebilirsiniz.

Şirket Değerlemesi Yapılma Amaçları Nelerdir?

Şirket değerlemesi, bir şirketin ekonomik değerini belirlemek için yapılan bir işlemdir. Şirket değerlemesi, çeşitli amaçlar için yapılabilir ve aşağıdaki gibi nedenlerden dolayı önemlidir:
• Yatırım almak: Şirket değerlemesi, yatırımcıların, şirketin ekonomik değerini belirleyerek, yatırım yapacakları tutarı hesaplamalarına yardımcı olur.
• Satmak veya satın almak: Şirket değerlemesi, bir şirketin satışı veya satın alınması durumunda doğru fiyatı belirlemeye yardımcı olur.
• Vergi beyannameleri: Şirket değerlemesi, şirketin vergi beyannameleri için gerekli olan varlık değerleri, sermaye kazançları veya kayıpları, amortisman değerleri gibi finansal bilgileri sağlar.
• Hisse senetlerinin halka arzı: Şirket değerlemesi, şirketin hisse senetlerinin halka arzı öncesinde, doğru fiyatlandırmayı sağlar.
• Muhasebe amaçları: Şirket değerlemesi, şirketin muhasebe bilgilerini doğru bir şekilde yönetmesine yardımcı olur.
• Kredi alma: Şirket değerlemesi, şirketin kredi alma kapasitesini belirlemeye yardımcı olur.
• Şirketin performansını analiz etmek: Şirket değerlemesi, şirketin finansal performansını, karlılığını, nakit akışını ve diğer faktörleri analiz ederek, şirket yöneticilerinin doğru kararlar almasına yardımcı olur.

Bu nedenlerden dolayı, şirket değerlemesi, bir şirket için önemli bir işlem olarak kabul edilir ve doğru bir şekilde yapılması, doğru kararlar almak için önemlidir.

Şirket Değerleme Nasıl Yapılır?

Şirket değerleme yapılırken iki tip analiz kullanılmaktadır: Teknik ve temel analiz. Bu analizlerle şirketin değeri hesaplanmaktadır. Şirket değerleme analizlerinde şirketinizin mevcut cari durumu ile gelecekteki durumu da dikkate alınmaktadır. Böylece şirketinizin gelecekte yaşadığı ekonomik şartlar şirket değerinizde etkin rol oynamaktadır.

Şirket değerlemede birçok yöntem kullanılmaktadır. Bunlardan birisi de Fiyat/Nakit Akım Oranı Yöntemi’dir. F/NA oranı ile hesaplanan yöntem olarak tanımlanabilir. Şirket değerini F/NA Yöntemi ile belirlerken şirketin yer aldığı sektör veya pazarının ortalama olarak F/NA oranına bakılır. Daha sonra şirketin mevcut nakit akımı incelenir. Sonra bu iki değer matematiksel çarpımla çarpılarak bir sonuca ulaşılır.

F/NA oranını tanımlamak şirket değeri için önem arz eder. F/NA Oranı, şirketinizin pazarda veya sektörde yer aldığı hisse fiyatının şirketin hisse başına düşen nakit akım oranı olarak tanımlanmaktadır. Bunun için karşılaştırma yöntemine gidilir. Karşılaştırılacak şirketin verileri ile birkaç oranın verisi belirlenir ve değerlemesinin yapılması istenen şirketin nakit akım oranı ortaya çıkarılır. Daha sonra bu iki değer matematiksel olarak çapılır ve yeni bir değer elde edilir. Bu da şirketin değerinin piyasadaki bir başka şirket üzerinden belirlenmesi olarak belirtilmektedir.

Ayrıca şirketin değerlemesinde iki çeşit boyut bulunmaktadır: Öznel ve nesnel boyut. Her değerlemenin farklılığı bakış açısıyla değişiklik gösterebilmektedir. F/NA Yöntemi’nde olduğu gibi bir şirketin değeri bir başka şirket üzerinden de farklılık gösterebilir. Neticede şirketlerin bakış açılarında farklılıklar bulunmaktadır. Bu duruma göre şirketlerin değerlemesinde öznel etkiler şunlardır:
● Yatırımcılar
● Devlet
● Tedarikçiler ve tedarik zinciri
● Ticari kuruluşlar ve işletmeler
● Çalışan kesim
● Etkileşim sağlanan toplum
● Etki kurulan müşteri portföyü
● İletişim sağlanan ilgili sivil toplum kuruluşları

Ayrıca şirketinizin değerlemesinde yer alan nesnel boyut etmenleri şu şekildedir:
● Şirketin faaliyetlerine göre değerlemesi
● Şirketin amacına göre değerlemesi
● Şirketin karşılaştığı fırsatlara ve risklere göre değerlemesi
● Şirketin, şirketteki hissedarlara göre değerlemesi
● Muhasebe kayıtları ile sağlanan defter değeri
● Şirketin piyasadaki değeri
● Şirketin sahip olduğu varlıkların açık artırma ile satılması halinde toplam değerden yükümlü olduğu değerlerin çıkarıldığı tasfiye değeri
● Şirketin yenilenmesi halinde yeniden yapma değeri
● Faaliyetlerini sürdüren şirketin işleyen teşebbüs değeri
● Şirketin gerçek bedelinin bilinmediği takdirde, benzeri değer aralığında kabul gördüğü emsal değeri
● Bir uzman yaklaşımıyla herhangi bir malın değerlemesine göre değerlendirilen ekspertiz değeri
● Şirketin sahip olduğu varlık değerlerinden yükümlülüklerinin çıkarılmasıyla elde edilen net aktif değeri
● Şirketin piyasa kapitalizasyon değeri

Şirket Değerleme Yaklaşımları Nelerdir?

Şirketlerin değerlemesi yapılırken belirli yaklaşımlar kullanılmaktadır. Bu yaklaşımlarda bir veya birden fazla yöntem bileşik halde kullanılabilmektedir. Ayrıca bu yaklaşımların birbirinden farklılık barındırmadığı, aksine birbirlerini tamamlayıcı fonksiyonda olduğu söylenebilir.

Şirketlerin değerleme yaklaşımları şunlardır:
● Maliyet yaklaşımı
● Gelir yaklaşımı
● Piyasa yaklaşımı
● Şirket varlığına yönelik yaklaşım
● Kazanca yönelik yaklaşım
● Ekonomik katma değer yaklaşımı
● Aktif bazlı yaklaşım

Şirket değerlemede kullanılan yaklaşımlar için çeşitli yöntemler bulunur. Bu yöntemler şunlardır:
● Tasfiye değeri
● Yeniden yapma değeri
● İşleyen teşebbüs değeri
● İndirgenmiş nakit akımları
● Emsal değeri
● Net aktif değeri
● Piyasa değeri
● Defter değeri
● Ekspertiz değeri
● Amortize edilmiş yenileme değeri
● Temettü verimi
● Piyasa kapitalizasyon değeri
● Arbitraj fiyatlama modeli
● F/NA oranı
● F/KA oranı

Şirket Değerlenmesi Nasıl Belirlenir?

Şirket değerlemesi, çeşitli yöntemler kullanılarak belirlenebilir. Bu yöntemlerin bazıları aşağıda açıklanmıştır:
• İndirgenmiş Nakit Akışı (DCF) Yöntemi: Bu yöntem, şirketin gelecekteki nakit akışlarını tahmin eder ve bu nakit akışlarını günümüz değerlerine indirger. Bu yöntem, şirketin gelecekteki performansına dayanarak bir değer belirler.
• Piyasa Çarpanları Yöntemi: Bu yöntem, benzer şirketlerin piyasa değerlerine dayanarak bir şirketin değerini belirler. Benzer şirketlerin piyasa değerleri, şirketin değerinin belirlenmesinde kullanılır.
• Varlık Tabanlı Yöntem: Bu yöntem, şirketin varlıklarının toplam değeri ve borçlarından sonra kalan öz kaynak değeri temel alınarak bir şirketin değerini belirler.
• Karşılaştırmalı Analiz Yöntemi: Bu yöntem, benzer sektörlerdeki şirketlerin finansal oranlarının karşılaştırılmasıyla bir şirketin değerinin belirlenmesini sağlar.
• İşletme Değerleme Yöntemi: Bu yöntem, işletmenin yarattığı ekonomik değer üzerine dayanarak bir şirketin değerini belirler.

Yukarıdaki yöntemler, şirket değerlemesi için kullanılan en yaygın yöntemlerdir. Ancak, şirketin özelliklerine, sektöre ve kullanılan yönteme bağlı olarak, diğer yöntemler de kullanılabilir.

Şirket Değerlemesinin Avantajları Nelerdir?

Şirket değerlemesi, bir şirketin mali durumunu, performansını ve gelecekteki potansiyelini anlamak için yapılan bir analizdir. Bu analizin birçok avantajı vardır, şunlar gibi:
• Yatırım kararı vermek için kullanılır: Bir yatırımcı, bir şirkete yatırım yapmadan önce şirketin gerçek değerini bilmek ister. Şirket değerlemesi, yatırımcılara doğru karar verme sürecinde yardımcı olur.
• Şirketin mali durumunu anlamak için kullanılır: Şirket değerlemesi, bir şirketin finansal durumunu anlamak için kullanılır. Şirketin varlıkları, borçları, gelirleri ve diğer finansal göstergeleri gibi faktörler analiz edilir.
• Satın alma ve satış işlemleri için kullanılır: Şirket değerlemesi, bir şirketin satın alınması veya satılması gibi işlemler için gereklidir. Bu tür işlemler, doğru bir şirket değerlemesi yapmadan gerçekleştirilemez.
• Kredi almak için kullanılır: Bir şirket, büyümek veya yeni bir işe girmek için kredi alabilir. Şirket değerlemesi, bir bankanın veya kredi veren kuruluşun şirkete verdiği kredi miktarını belirlemek için kullanılır.
• Vergi beyannameleri için kullanılır: Şirket değerlemesi, bir şirketin vergi beyannamelerinde kullanılan finansal bilgileri belirlemek için kullanılır.
• Şirketin güncel piyasa değerini belirlemek için kullanılır: Şirket değerlemesi, bir şirketin piyasa değerini belirlemek için kullanılır. Bu değerleme, şirketin hisse senetlerinin satışı veya bir halka arz için kullanılabilir.

Bu nedenlerle, şirket değerlemesi bir şirket için çok önemlidir ve doğru bir şekilde yapılması gereklidir.

Şirket Değerleme Raporu Nasıl Yazılır?

Bir şirket değerleme raporu, bir şirketin finansal durumunu, performansını ve gelecekteki potansiyelini anlatan bir analizdir. İşte bir şirket değerleme raporu nasıl yazılır:
• Başlangıç: Raporun başlangıcında, raporun amacı ve hangi şirketin değerlendirildiği belirtilmelidir. Ayrıca raporun hazırlanma tarihi ve değerlemeyi yapan kişilerin adları da belirtilmelidir.
• Şirket Profili: Şirketin faaliyet gösterdiği sektör, hizmetleri, müşteri tabanı, coğrafi konumu ve diğer önemli özellikleri hakkında bir genel bakış sunulmalıdır.
• Finansal Analiz: Şirketin finansal durumu hakkında ayrıntılı bilgi sağlanmalıdır. Bu, gelir tablosu, bilanço ve nakit akış tablosunu içeren finansal raporların analizini içermelidir. Bu bölüm ayrıca, önceki yılların finansal performansı ile birlikte, mevcut yılın tahmini finansal performansını da içermelidir.
• Değerleme Yöntemi: Şirket değerlemesi için kullanılan yöntemler, örneğin indirgenmiş nakit akışı, benzer şirketler analizi veya varlık temelli değerleme yöntemi hakkında ayrıntılı bilgi verilmelidir. Ayrıca, bu yöntemlerin kullanılma nedenleri ve sonuçları açıklanmalıdır.
• Riskler ve Fırsatlar: Şirketin karşılaştığı riskler ve gelecekteki fırsatlar hakkında bir analiz sunulmalıdır. Bu bölüm, şirketin faaliyet gösterdiği sektördeki genel trendleri, rekabeti ve piyasa koşullarını da içermelidir.
• Sonuçlar: Tüm analizler ve bulgular dikkate alınarak, şirketin değeri hakkında bir sonuç çıkarılmalıdır. Bu sonuç, şirketin mevcut değeri veya gelecekteki potansiyel değeri olabilir.
• Öneriler: Raporun sonunda, şirketin değerini artırmak için öneriler sunulabilir. Bu öneriler, işletme modelinde değişiklikler veya finansal stratejilerle ilgili olabilir.

Şirket değerleme raporu, ayrıntılı bir analiz gerektirir ve genellikle uzman bir değerleme uzmanı veya firma tarafından hazırlanır. Rapor, açık ve anlaşılır bir şekilde yazılmalı ve destekleyici verilerle birlikte sunulmalıdır.

Şirket Değerleme Hangi Amaçla Yapılır?

Şirket değerlemedeki amaç; mevcut şirketin yeterli ve uygun piyasa şartlarına göre değerinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda şirket değerleme üç temel kavramda toplanabilmektedir. Bunlar;
● Şirkete ait etkin faaliyetlerin değerlendirilmesi,
● Şirketin karşılaştığı fırsat ve imkanlar yönünden değerlendirilmesi,
● Şirketin, şirket sahipleri ve hissedarları açısından değerlendirilmesi olarak belirtilebilir.

Şirket Değerleme Raporu Kim Tarafından Hazırlanır?

Bir şirket değerleme raporu, finansal analiz, sektörel analiz ve gelecekteki potansiyel analizi gibi alanları kapsayan kapsamlı bir analiz gerektirir. Bu nedenle, bu şirket değerleme raporu genellikle bir değerleme uzmanı veya firma tarafından hazırlanır diyebiliriz. Değerleme uzmanları, şirketlerin değerini belirlemek için çeşitli yöntemler kullanır ve de finansal analizler yaparak, gelecekteki fırsatlar ve riskler hakkında tahminlerde bulunurlar.

Değerleme uzmanları ayrıca, şirketin faaliyet gösterdiği sektör hakkında bilgi sahibi olmalıdırlar ve bu sektördeki trendleri ve rekabeti dikkate alarak değerleme yapmalıdırlar. Şirket değerleme raporu, şirket yöneticileri, yatırımcılar, bankalar ve diğer ilgili taraflar gibi çeşitli gruplar tarafından talep edilebilir.

Şirket Değerleme Raporu Örneği

Şirket değerlemesi yapılması halinde bir rapor oluşturulmaktadır. Raporun içeriği belirli bölümlere ve konu başlıklarına ayrılmaktadır. Buna göre ilk etapta giriş bulunmaktadır.

Girişte yöneticilere dair kısa bir özet yer alır. Raporun devamında hangi bölümlerle karşılaşacağınıza dair bir içeriğe burada rastlayabilirsiniz. Böylece istediğiniz bölümün sayfa numarasına bakabilirsiniz. Ayrıca rapor içeriğine çeşitli kalem eklemeleriyle şirket değerleme raporu özelleştirilebilir.

Raporun devamında rapora dair bilgilere yer verilir. Bu bilgiler müşteriye dair iletişim bilgileri, rapor talebine dair kısa özetli bir konuyu içerdiği gibi, müşteriyle yapılan sözleşmeyi de sunmaktadır.

Sonraki sayfalarda değerlemesi yapılan şirket profili gözlenmektedir. Ardı sıra şirketin faaliyet alanı ve etkin rol oynadığı pazarın durumuna dair bilgilere yer verilir. Devamında şirketin yönetimi, şirket kalitesi ve şirketin kurumsal yapısı rapora işlenmektedir. Ayrıca şirketin mali durumuna, bütçesine, kontrolleri ve denetimine raporda yer verilir. Son olarak şirketin yer aldığı sektöre, ekonomik yapıya ve bölgenin analizine raporda değinilmektedir. Böylece şirketin değerini etkileyebilecek her kalem raporun içeriğinde bulunarak şirket bazında değerlendirilmiş olmaktadır.