Ana Sayfa > Makaleler > Tahvil İhracı
Tahvil İhracı
Tahvil İhracı Nedir?</h2
Tahvil ihracı, hükümetin veya anonim ortakların, borçlanmaya yönelik ihtiyaçlarını karşılama amacıyla tahvil adı verdikleri borç senetlerini halka veya özel yatırımcılara satmasına denmektedir. Bu tahviller bir borç ilişkisi oluşturmakla birlikte ihraç eden şirket veya hükümete borç verenlere, yani kısaca tahvil sahiplerine belirli bir faiz oranı üzerinden gelir sağlar.
Bu bahsettiğimiz tahvil ihracı genellikle büyük şirketler, devletler veya yerel yönetimler tarafından gerçekleştirilmektedir. Şirketler, yeni projelerini finanse etmek, mevcut borçlarını yeniden yapılandırmak veya genel işletme sermayesi gereksinimlerini karşılamak için tahvil ihraç edebilirler, buna karşın hükümetler ise kamu harcamalarını finanse etmek, altyapı projelerini gerçekleştirmek veya borçlanma maliyetlerini düşürmek amacıyla tahvil ihracı yapabilirler.
Tahvil ihracı, şirket veya hükümetin belirli bir süre sonunda tahvil sahiplerine anapara ödemesi yapacağı bir vadeye sahiptir. Ayrıca tahvil sahiplerine düzenli aralıklarla faiz ödemesi yapılır. Faiz oranı, ihraç edilen tahvilin özelliklerine ve piyasa koşullarına bağlı olarak belirlenir. Tahvil sahipleri, tahvilin vadesi sonunda anaparalarını geri alırken, faiz ödemelerini de tahvil süresi boyunca düzenli olarak alırlar.
Tahvil İhracı Nasıl Yapılır?
Tahvil ihracı yapmak biraz karmaşık bir süreç olabilmektedir bu nedenle adım adım anlatacak olursak şu şekildedir:
• Planlama ve hazırlık: İhraç edecek olan şirket veya hükümet, tahvil ihracı için stratejik bir plan geliştirir. Bu plan, ihraç edilecek tahvil miktarı, vade süresi, faiz oranı, geri ödeme şartları gibi önemli detayları içerir diyebiliriz.
• Mali danışmanlık hizmeti: Belli durumlarda şirketler veya hükümet, bir mali danışmanlık firmasıyla birlikte çalışabilmektedir. Danışmanlar, ihraç edilecek tahvillerin özelliklerini belirlemek, piyasa koşullarını analiz etmek, faiz oranlarını saptamak ve ihracın yapılacağı pazarı belirlemek gibi konularda yardımcı kendilerine yardımcı olurlar.
• İhraç edilecek tahvilin belirlenmesi: Ardından tahvilin türü ve özellikleri belirlenmektedir. Buna bir örnek verecek olursak, sabit faizli tahvil, değişken faizli tahvil, endeksleme gibi farklı seçenekler değerlendirilir ve tahvil türü belirlenir.
• İhraç edilecek tahvilin derecelendirilmesi: Bu adımda ihraç eden şirketin veya hükümetin kredi değerliliği, derecelendirme kuruluşları tarafından değerlendirilir. Daha sonrasında da kredi derecelendirmesi, yatırımcılar için risk analizi yapılmasını sağlar.
• Halka arz veya özel plasman: Tahvil ihracı, halka arz veya özel plasman şeklinde olmak üzere iki farklı şekilde gerçekleştirilebilir. Halka arz durumunda, tahviller genel olarak halka veya kurumsal yatırımcılara sunulurken özel plasmanda ise tahviller, belirli yatırımcılar veya kuruluşlar arasında dağıtılır.
• İhraç belgesinin hazırlanması: Şirket veya hükümet, ihraç edilecek tahviller için öncelikle bir ihraç belgesi hazırlarlar. Bu belge, tahvilin özelliklerini, geri ödeme şartlarını ve faiz oranı gibi önemli bilgileri içermektedir.
• İhbar ve kayıt işlemleri: Son olarak ihraç edecek olan şirket veya hükümet, ilgili düzenleyici otoritelere yani Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu gibi otoritelere ihraç planlarını ihbar ederler.
Tahvil İhracı Hisseyi Nasıl Etkiler?
Tahvil ihracı dediğimiz işlem kısaca bir borçlanma aracıdır. Şirketler veya hükümetler, işletme sermayesi gereksinimlerini karşılamak, yatırımlarını finanse etmek veya mevcut borçlarını yeniden yapılandırmak için tahvil ihraç ederler. Tahvil ihracı genellikle hissedarları doğrudan etkilemez, çünkü tahviller, belirttiğimiz gibi, bir borçlanma aracıdır ve şirketin sermaye yapısında bir değişikliğe neden olmaz.
Ancak tahvil ihracı, doğrudan bir şekilde etkilemese de dolaylı yoldan hissedarları etkileyebilir. Bu dolaylı yoldan etkilemesinden bahsedecek olursak:
• Finansal yapıda değişiklik: Tahvil ihracı, şirketin finansal yapısında değişikliklere neden olabilir. Şirket, tahvillerin geri ödenmesi için nakit akışını yönetmek zorunda kalabilir. Bu, hissedarlar için riskli olabilir, çünkü tahvil sahipleri, şirketin öncelikli alacaklılarıdır ve hissedarlar, tahvil sahiplerinden sonra gelir. Dolayısıyla, tahvil ihracı şirketin finansal riskini artırabilir.
• Faiz ödemeleri: Tahvil ihracı, şirketin faiz ödemelerini artırabilir. Şirket, tahvil sahiplerine düzenli faiz ödemeleri yapmak zorundadır. Bu, şirketin karını azaltabilir ve hissedarlara daha az kâr dağıtımı yapılmasına neden olabilir.
• Rekabet avantajı: Yine tahvil ihracı şirkete rekabet avantajı sağlayabilir. Şirket, tahvil ihracıyla nakit elde ederek yeni yatırımlar yapabilir veya mevcut işlerini genişletebilirler. Elbette ki bu da şirketin büyümesine katkıda bulunabilir ve hissedarlara uzun vadede fayda sağlayabilir.
• Hisse fiyatları üzerinde etki: İyi bir şekilde değerlendirilen tahvil ihracı, yatırımcıların şirkete olan güvenini artırabilir ve hisse fiyatlarını olumlu yönde etkileyebilir. Ancak, tahvil ihracı şirketin finansal zorluklarına işaret ediyorsa veya hissedarların haklarını sınırlıyorsa, hisse fiyatları bu sefer olumsuz olarak etkilenebilir.
Tahvil İhracı İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
Tahvil ihracı için gerekli şartlar, tahvil türüne ve vadesine göre değişkenlik gösterse bile genel olarak şu şartlardan bahsedebiliriz:
• Şirketin kredi değerliliği: Kredi derecelendirme kuruluşları, şirketin tahvil ödemelerini yapabilme yeteneğini değerlendirir ve bir kredi notu verir. Yüksek kredi notu, daha düşük faiz oranlarıyla tahvil ihraç etme olanağı sağlar. Elbette ki bu şirketler için oldukça önemlidir.
• Faiz oranları: Şirketler, tahvil ihracı planladığında faiz oranlarını dikkate almaktadırlar. Düşük faiz oranlarıyla tahvil ihracı daha cazip olabilir, çünkü düşük faiz oranları şirketin borçlanma maliyetini azaltır.
• Vade süresi: Yine şirketler, tahvil ihracında vade süresini belirlemelidir. Vade süresi, tahvilin ne kadar süreyle ihraç edileceğini ve tahvil sahiplerine ne zaman geri ödeme yapılacağını belirler. Vade süresi genellikle şirketin finansal ihtiyaçlarına ve piyasa koşullarına bağlı olarak belirlenir.
• İhraç edilecek tahvil miktarı: İhraç edilmek istenen tahvil miktarı belirlenmelidir. Bu miktar, şirketin finansal ihtiyaçlarına, projelerine veya borçlarının yeniden yapılandırılmasına bağlı olarak değişebilir.
• İhraç edilecek tahvilin koşulları: Belirlenmiş olan koşullar arasında tahvilin faiz oranı, geri ödeme tarihi, geri ödeme şekli (sabit faizli, değişken faizli, itfa primi gibi) ve ödeme sıklığı yer alır. Elbette bu koşullar, tahvilin cazibesini ve yatırımcıların ilgisini etkileyebilir.
• Yatırımcı talebi: Şirket, tahvil ihracı öncesinde yatırımcı talebini değerlendirmelidir. Yatırımcıların tahvillere ilgi göstermesi, şirketin ihraç etmek istediği miktarı ve koşulları belirlemede etkili olacaktır.
Tahvil İhracı Türleri Nelerdir?
Birçok farklı tahvil ihracı türü bulunmaktadır. Bu türler şu şekildedir:
• Sabit Faizli Tahviller: Bu türdeki tahviller, ihracı yapılan dönem boyunca sabit bir faiz oranıyla faiz ödemeleri yapar. Tahvilin vadesi boyunca faiz ödemeleri sabit kalır ve tahvil sahiplerine belirli aralıklarla yapılan sabit faiz ödemeleri yapılır.
• Değişken Faizli Tahviller: Bu türde faiz oranı belirli bir referans faiz oranına bağlı olarak değişir. Yine bu tür tahvillerde faiz ödemeleri belirli periyotlarda ayarlanır.
• İskontolu Tahviller: İskontolu tahviller, nominal değerlerinden daha düşük bir fiyatla ihraç edilen tahvillerdir. Tahvil sahipleri, tahvili vadesinde nominal değeri üzerinden geri alırken, ihraçta daha düşük bir fiyat öderler. Bu türdeki tahvillerde faiz ödemeleri yapılmaz, ancak yatırımcılar tahvili vade sonunda nominal değerinden geri alarak kar elde ederler.
• Kuponlu Tahviller: Kuponlu tahviller, faiz ödemeleri yapar ve belirli aralıklarla faiz ödemesi yapan kuponlar içerir. Tahvil sahipleri, tahvili vade sonunda nominal değerini geri alırken, aynı zamanda faiz ödemelerinden yararlanırlar.
• Konvertibl Tahviller: Konvertibl tahviller, belirli bir dönem içinde hisse senetlerine dönüştürülebilme özelliği taşır. Tahvil sahipleri, belirli bir dönemde tahvillerini şirketin hisse senetleriyle değiştirebilirler.
• Yabancı Para Cinsinden Tahviller: Tahviller, yerel para birimi dışında farklı bir para biriminde ihraç edilebilir. Bu tür tahviller, yatırımcılara farklı para birimlerinde yatırım yapma imkânı sunar ve döviz kurlarındaki değişikliklerden pekâlâ etkilenebilirler.
Tahvil ihracı Yapan Şirketler Hangileridir?
Tahvil ihracı yapan şirketlere örnek verecek olursak:
• Apple
• Microsoft
• Exxon Mobil
• JPMorgan Chase
• Bank of America
• Citigroup
• Chevron
• AT&T
• Verizon