İş Akdi Feshi Nedir?
İş Sözleşmesi Nedir?
İş sözleşmesi, bir tarafın (çalışanın) ücret karşılığında diğer tarafa (işveren) tabi olacak şekilde çalışmayı taahhüt ettiği bir sözleşmedir. Çalışan veya işveren tarafından yazılı ya da sözlü olarak iş ilişiğinin bitirilmesini halinde ve diğer tarafa beyan edilmesi durumunda iş akdi feshi gerçekleşmiş olur.İş Kanunu uyarınca, işverenler, bir gerekçenin mevcut bulduğu durumlarda, bir çalışanın iş sözleşmesini feshedebilir. Bu duruma alternatif olarak, İş Kanunu, işverenlerin bir çalışanın iş sözleşmesini, geçerli diğer gerekçelerin bulunduğu durumlarda bildirimde bulunmak suretiyle feshedileceğini söylüyor. Geçerli fesih gerekçelerinin mevcut bulunduğu durumlarda, gerekli bildirim süresi çalışanın hizmet süresine bağlı olacaktır. Fakat, işveren, bildirim süresinde çalışmasını sağlamak yerine, çalışana ihbar ödemesi yapmayı tercih edebilir. Bazı durumlarda, işveren işçiye kıdem tazminatı ödemek durumunda kalabilir.
İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi
İşçinin bazı olgu ve gelişmelere bağlı olarak bazen işyerini terk etmesi veya birtakım şahsi sebepler doğrultusunda işi bırakması ve bazen de şarta bağlı olarak kendi serbest iradesiyle iş sözleşmesini feshetmesi uygulamada sıkça karşılaşılan bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Yargıtay’ın ilke kararlarında işçinin haklı bir gerekçeye dayanmadan ve bildirim öneli tanımaksızın iş sözleşmesini feshi, istifa olarak değerlendirilmektedir. Hâlbuki iş mevzuatımızda iş sözleşmesinin istifa suretiyle sona ermesine ilişkin olacak şekilde özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Uygulamada işçinin istifası olarak ifade edilen iş sözleşmesinin işçi tarafından feshedilmesi konusunda zengin bir içtihat oluşmuştur. Fakat yargı kararlarında somut olayın özelliğine göre farklı sonuca varıldığından dolayı verilen kararlar her zaman emsal niteliğinde değildir.Belirli Süreli İş Sözleşmesi Feshi
Belirli süreli iş sözleşmesinde bulunan belirli sürenin dolmasından önce taraflardan birisinin herhangi bir gerekçeye dayanarak sözleşmeyi tek taraflı sona erdirmesine belirli süreli iş sözleşmesinin feshi denir.Bu feshin hangi koşullarda ve nasıl yapıldığına bağlı olarak bazı hukuki sonuçlar ortaya çıkar.
Belirli Süreli İş Sözleşmesi Örneği
İŞVERENİNUNVAN : .........................................................................
ADRESİ : .........................................................................
SSK İşyeri Sicil Nosu : .........................................................................
Vergi Sicil Nosu : .........................................................................
PERSONELİN
Adı Soyadı : .........................................................................................................
T.C.Kimlik No : .........................................................................................................
Doğum Yeri ve Yılı : .........................................................................................................
İkametgah Adresi : .........................................................................................................
.................................................................................................................................................
Ev ve Cep Tel : .........................................................................................................
SÖZLEŞMENİN
Başlangıç Tarihi : ....../....../.............
Bitiş Tarihi : ....../....../.............
Sözleşmenin Türü : Belirli Sürelidir.
Ücret ( Brüt/Net ) : ................................................ TL/AYLIK
Yapılacak işin konusu : .......................................................................................
Deneme süresi : ( ) aydır / yoktur
-Sözleşmede adı geçen işveren deyimi,' ................................................................... 'ni,
Personel deyimi ise bu sözleşme de ismi geçen .......................................................’yı ifade eder.
MADDE 1) PERSONELİN SORUMLULUKLARI:
1.1 Personel, tecrübe ve mesleki birikimine uygun olacak şekilde, şirketin vereceği bütün işleri ve görevleri yapmayı kabul ve taahhüt eder. Bu hizmetleri karşılığında belirtilen aylık ücret dışında herhangi bir ücret talep edip, bekleyemez.
1.2 Personel, görevin ifasında ve işyeri disiplininin sağlanmasında; şirketin talimatlarına işveren tarafından düzenlenen çalışma kurallarına, işyerinin genel politikalarına uyacağını taahhüt ve kabul eder. Personel, verilen işi düzenli şekilde yapmak, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymak, işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerine riayet etmekle yükümlü olmaktadır.
1.3 Personel, görevi sebebiyle kendisine ve bağlı bulunduğu birime teslim edilen demirbaş, her türlü mefruşat, elektronik teçhizat vb. eşyanın muhafazasından, hasar ve ziyan görmesinden sorumlu olmaktadır.
1.4 Personel, görevi sebiyle sahip olacağı işverenin ve işyerinin sırlarını üçüncü şahıs ve kurumlara veremez. İşçinin bu hükümlere aykırı hareket etmesi durumunda işverenin tazminat hakkı saklıdır.
1.5 Personel, işverenin yazılı izni bulunmadan başka herhangi bir kuruluş, şirkette çalışamaz, ortak olamaz, herhangi bir sıfatla görev alamaz. İşveren izin verip vermemekte serbesttir.
1.6 Personel, gerektiği takdirde işyeri içinde unvanı veya niteliği benzer yahut birbirine yakın olan başka işlerde veya muvafakat aranmaksızın geçici veya devamlı olarak işveren tarafından görevlendirilebilir. Çalışan, görülen işin niteliğinde benzerlik olması koşuluyla işçilerin işverene bağlı ve Büyükşehir belediye sınırları içindeki bir başka işyerine nakledilebilir.
1.7 Personel, işveren tarafından belirlenip tespit edilen günlük ve haftalık mesai çalışma saatleri ile ilgili düzenlemelere uymak zorundadır. Personelin işveren tarafından düzenlenen ve işyerinde ilan edilen çalışma saatlerine uyulmaması ve mesaiye geç kalması durumunda çalışmadığı saat ücreti kesilir. Bir ay içinde iki defa geç gelen personele ihtar verilir. İhtar almış personel bir daha işe geç kaldığı durumda o gün işbaşı yaptırılmaz ve işe gelmemiş kabul edilir ve o günkü ücreti ile hafta tatili ücreti kesilir.
1.8 Personel, ücretleri brüt ücrettir. Personel sene içerisinde farklı gelir vergisi dilimlerine tabi olması, yasal mevzuatın devlet tarafından değiştirilmesi ve benzeri durumlarda meydana gelecek olan ücret değişikliklerini kabul eder.
1.9 Personel, ay sonuna denk gelen ve kendisine ücret bordrosu ile bildirilen ödemelere bir hafta içerisinde yazılı olacak şekilde itiraz eder. Bir hafta içerisinde itiraz da bulunulmaması durumunda bordroya mutabık kalındığını kabul eder.
1.10 Personel, istendiği zaman fazla çalışma yapmayı, 4857 sayılı İş Kanununun 64. maddesi hükmüne uygun olarak telafi çalışmayı kabul eder.
1.11 Personel, istendiği durumda hizmet içi veya görevin gerektirdiği diğer eğitimlere katılmak zorundadır.
1.12 Personel, ikamet adresinde değişiklik olduğu duurmda bunu yazılı olarak bir hafta içinde işverene bildirmek zorundadır. İşçinin yasal tebligat adresi işyerindeki adrestir.
MADDE 2) İŞVERENİN SORUMLULUKLARI:
2.1 İşveren, personele ücretini çalıştığı her ayı takip eden ayın ilk haftası içerisinde ödeme sağlayacaktır.
2.2 İşveren, işçilik haklarını ödemek, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymak, işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerini almakla sorumlu olmaktadır.
MADDE 3) SÖZLEŞME SÜRESİ, FESHİ VE TAZMİNATLAR:
3.1 Taraflar, yukarıdaki maddelerde yazılı sorumluluklarını yerine getirmediği durumda karşı tarafa sözleşmeyi herhangi bir tazminat ödemeden feshetme hakkı doğduğunu kabul ve taahhüt etmişlerdir.
3.2 Sözleşme, tarafların karşılıklı anlaşması halinde bitiş tarihinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin bitiş tarihinde, önceden herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın sözleşme kendiliğinden sona erer. Sözleşme süresinin bitiminde tarafların anlaşması halinde sözleşme aynı şartlarda uzar.
MADDE 4) SON HÜKÜMLER :
4.1 Sözleşmede düzenlenmemiş konularda kanun ve mevzuat hükümleri saklıdır.
4.2 Uyuşmazlıklarda çözüm mercii arabulucu, mahkeme ve icra daireleridir.
4.3 İş bu hizmet akdi, ....../....../............. tarihinde tanzimle okundu ve kabulle imzalandı.
İşveren veya Vekili Personel
(İmza Kaşe)