Mobil İmza

Mobil İmza Nedir?

Mobil imza, 15 Ocak 2004 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamı çerçevesinde ıslak imza ile eşdeğer kabul edilen sayısal bir imza sistemidir. Söz konusu mobil imza, dijital ortamda hazırlanmış olan dokümanların imza süreçlerinde kullanılmaktadır. Islak imzayla hukuki geçerlilikleri aynı olan söz konusu mobil imza, bir grup sayısal verileri gözler önüne sermektedir. Böylece kişinin mevzu bahis belgeleri imzaladığını ve belgenin hiçbir değişime uğramadığını resmi bir biçimde yansıtan mobil imza, taahhüt edici bir unsur olarak görülmektedir.

GSM operatörleri tarafından sağlanan mobil imza hizmeti, bu nedenden ötürü mobil imza ile uyumlu bir SIM kartı gereksinimine sahip olmaktadır. Aylık servis ücretlerinin ödenmesi sonucunda başarı ile kullanıma açılan mobil imza, kişilerin yaşam standartlarını büyük ölçüde değiştirmekte ve geliştirmekte olan bir unsurdur.

Mobil İmza Nasıl Alınır?

Mobil imza hizmeti kendisini Türkiye’de ilk olarak 2007 yılının Şubat ayında E-Güven-Turkcell, 2008 yılının Şubat ayında E-Güven-Avea ve 2013 yılının Ocak ayında TurkTrust-Vodafone iş birlikleri ile ortaya çıkarmıştır. Söz konusu iş birlikler sayesinde kişilerin mobil imza hizmetinden yararlanabilmeleri için çeşitli olanaklar sağlanmıştır.

Peki, kişiler mobil imza hizmetini nasıl alabilmektedirler?
Kişilerin mobil imza hizmetinde sağlıklı bir biçimde faydalanabilmeleri için izlenmesi gerekli görülen birtakım aşamaları yerine getirmeleri gerekmektedir. Söz konusu aşamalar aşağıda belirtilmiş ve açıklanmışlardır.
• Kişilerin öncelikli olarak mobil imza hizmeti almak istedikleri GSM operatörlerini belirlemeleri ve söz konusu operatörlerin en yakın şubelerine gitmeleri gerekmektedir.
• En yakın GSM operatörüne giden kişilerin, nüfus cüzdanları ile mobil imza hizmeti için gerekli başvuruyu yapmaları gerekmektedir.
• Kişilerin, halihazırda kullanmakta oldukları SIM kartlarının mobil imza hizmetiyle uyumlu olmaması durumunda yeni bir kart satın almaları gerekmektedir.
• Kartın elde edilmesinin ardından kişilerin mobil imza servis paketlerini seçmeleri gerekmektedir.
• Kişilerin imza servis paketlerinden birini seçmeleri dahilinde adlarına bir mobil imza atanmakta ve süreç sonlanmaktadır.

Söz konusu mobil imza hizmetinin süreci her ne kadar yukarıda belirtildiği üzere kolay bir süreç de olsa kişiler bu sürecin internet üzerinden halledilip halledilmediğini merak etmektedir. Bu sorunun cevabı ise, henüz böyle bir durumun mümkün olmadığıdır. Bu nedenle kişilerin GSM operatör şubelerine gitmeleri gerekmektedir. Söz konusu durum aynı zamanda, bahsi geçen imzanın hukuki geçerliğe sahip olması nedeniyle daha güvenilir bir yöntem olarak da görülebilmektedir.

Mobil İmza Nasıl Çalışıyor?

Mobil imza hizmeti, kişilerin işlerini kolaylaştırması nedeniyle oldukça yoğun bir talep listesine sahip olmaktadır. Bu durum da kişilerin mobil imza hizmeti hakkında birçok önemli soruya sahip olmalarına yol açmaktadır. Söz konusu önemli sorulardan biri de mobil imza hizmetinin nasıl çalıştığıdır. Bu sorunun cevabını vermek için bir örnek oluşturmak yerinde olacaktır.

Varsayalım ki bir şahsa imzanızın olduğu belirli bir miktar para göndermek istemektesiniz. Bu işlemi gerçekleştirmek için öncelikli olarak GSM operatörünüzün sahip olduğu uygulamaya giriş yapmanız gerekmektedir. Ardından açılan uygulamada bilgilerinizi (örneğin: ABC Bank 13579 ODS Danışmanlık Şirketi hesabına 2000 TL gönderimi) de girerek imzala tuşuna basmanız gerekmektedir. İmzalamanızın hemen ardından karşınıza yaptığınız işlemin parmak izi kodu çıkmakta ve bu kod hem uygulamanıza hem de telefonunuza iletilmektedir. İki kodun da uyumlu olması halinde mobil imza şifrenizi girmeniz gerekmektedir ve böylece mobil imza süreci sonlanmaktadır.

Yukarıda verilen örnekten hareketle, kişilerin günlük yaşantılarında büyük bir pratiklik yaratan mobil imza hizmetinin, oldukça basit bir şekilde kullanıldığı çıkarımına varılmaktadır.

Mobil İmza Islak İmza Yerine Geçer Mi?

2020 yılının son çeyreğinde 687 bini aşkın aboneye ulaşmayı başaran mobil imza hizmeti, kişilerin ilgi odağı olmaya 2020 yılından bu yana devam etmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabulü sağlanan söz konusu mobil imza sahip olduğu yoğun ilgi nedeniyle çeşitli sorularla karşı karşıya gelmektedir. Bahsi geçen çeşitli sorulardan biri de mobil imzanın ıslak imza yerine geçip geçmediğidir. Söz konusu soruya cevap verilebilmesi için mobil imza ile ilişkin yayımlanmış olan kanunlara bakılması gerekmektedir. Bu kanun ise, Elektronik İmza Kanunu’dur. 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamına bakılması halinde mobil imzanın ıslak imza ile eşdeğer tutulduğu görülmektedir. Böylece hukuki geçerliliği olduğunu da gözler önüne seren mobil imza, kişiler için ne kadar kapsamlı bir öneme sahip olduğunu gözler önüne sermektedir.

Peki, bu eşdeğerlik bir şey değiştirmekte midir?
Mobil imzanın ıslak imza ile eşdeğer görülmesi birçok şeyi değiştirmese de büyük bir etki alanına sahip olmaktadır. Söz konusu eşdeğerlik kişilerin yüz yüze gelme oranlarını ve söz konusu durumun zorunluluklarını ortadan kaldırmıştır. Bu durum ise çoğu kişi tarafından olumlu bir değişim olarak görülmekte ve mobil imzanın kullanım oranı her geçen gün artmaktadır.

Mobil İmza Nerelerde Kullanılır?

Mobil imza, sağlamış olduğu pratiklik ve işlevsellik ile gitgide yaygınlaşmış bir hizmet türüdür. Bu nedenle söz konusu hizmet türüne birçok platform da olanak sağlamaktadır. Söz konusu platformlar aşağıda belirtilmiş ve açıklanmışlardır.
• E-Devlet Kapısı aracılığı ile ulaşılabilmesi mümkün olan uygulamaların tamamında mobil imza kullanılabilmektedir.
• Elektronik Kamu Alımları Platformu
• Kamu İhale Kurumu
• Bakanlık Uygulamaları
• Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP)
• E-Çevre İzni
• Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihazlar Kurumu
• Özel olan ya da kamuya ait olan bankaların internet bankacılıkları aracılığıyla sağladıkları hizmetlerin tamamında

Yukarıda sıralanan çeşitli platformlar, kişilerin günlük yaşantısından Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemine uzanan bir çeşitliliğe sahiptirler. Bu platformların tamamının mobil imza hizmetinin kullanımına izin vermeleri de söz konusu imzanın geçerliliğinin kabul gördüğünü göstermektedir.

Kimler Mobil İmza Kullanmalı?

Mobil imzanın ne olduğuna, nerelerde kullanılabileceğine, nasıl çalıştığına ve nasıl edinildiğine değinilmesinin hemen ardından söz konusu imzanın kimler tarafında kullanıma açık olduğunu açıklamak gerekmektedir.

Mobil imza hizmeti, herkes tarafından kullanıma açık bir hizmettir. Fakat sıklıkla görüşmeler yürüten ya da dijital dokümanlar üzerinden işlemler yapan kişilerin söz konusu hizmeti kullanmaları şiddetle önerilmektedir. Çeşitli sebepler üzerine kullanılan mobil imza hizmeti, sıklıkla işlem yapan kişilere mutlaka önerilse de söz konusu hizmetten yalnızca e-Devlet Kapısı’na veya internet bankacılığına giriş yapmak için de yararlanılabilmektedir.

Yukarıda verilmiş olan bilgiden hareketle, mobil imza hizmetinin kişi ayırt etmeksizin geniş bir kullanıcı sahasına sahip olduğu görülmektedir. Bu durum da mobil imza hizmetinin kullanım oranlarına ciddi oranda yansımakta ve söz konusu hukuki geçerliliğe sahip hizmete karşı olan güveni artırmaktadır.

Mobil İmza Hizmeti Veren GSM Operatörleri Nelerdir?

Mobil imza hizmetini belirli bir ücret karşılığında sunan GSM operatörleri aşağıda belirtilmişlerdir.
Turkcell Mobil İmza Hizmeti= Aylık ortalama 10 Türk lirası ücret almaktadır.
Türk Telekom Mobil İmza Hizmeti= Aylık 4.95 Türk lirası ücret almaktadır.
Vodafone Mobil İmza Hizmeti= Aylık 3.5 Türk lirası ücret almaktadır.
Yukarıda bahsi geçen GSM operatörlerinin hizmet tutarlarından hareketle, mobil imza hizmetinin oldukça az maliyetli ve geniş kapsamlı bir hizmet olduğu görülmektedir.